آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- مقدمه
- پیشرفت در علوم یک اصل راهبردی برای کشورها
- علم، پژوهش و امنیت
- علم، پژوهش و سلامت
- علم، پژوهش و اقتصاد
- علم و کیفیت زندگی
- علم و مهندسی
- اصول تألیف مقالات علمی
- انتخاب موضوع مقاله علمی
- تألیف و تدوین مقاله علمی
- سابمیت مقاله علمی
- اکسپت مقاله علمی
- چاپ مقاله علمی
- خدمات پژوهشی مؤسسه تدبیرساز
مقدمه
ما اکنون در دنیای علم و تکنولوژی زندگی می‌کنیم. دنیایی مملو از پویایی و پیشرفت. سرعت رشد بشر در رشته‌ها و علوم مختلف به یمن وجود امکانات و ابزارهای پیشرفته دانشگاهی و آکادمیک چندین برابر شده است. زمانی انسان برای سفر و یا انتقال پیام با پای پیاده و یا نهایتاً استران این کار را انجام می‌داد اما امروزه در کمتر از یک ثانیه صدها برابر آن مسافتی که طی می‌شد پیموده می‌شود و این تنها یک مثال برای وصف شرایط کنونی پیرامون ماست.
پیشرفت در علوم مختلف برای انسان‌ها قدرت به ارمغان می‌آورد و این چیزیست که ذات بشر به دنبال آن است. نیازهای مختلفی که در وادی‌های مختلف زندگی امروز وجود دارد بشر را ملزم می‌کند تا به یک موضوع بسنده نکرده و به همه حوزه‌ها در دانشگاه‌ها و محافل علمی بپردازد. امروزه فردی نمی‌تواند ادعا کند که تنها یک حوزه از علم کافیست و یا برتری اساسی نسبت به سایر علوم دارد. نمی‌توان تحقیقات علمی در زمینه علوم انسانی را شدت بخشید در حالی که در حوزه علوم فنی مهندسی اینگونه نباشد و یا بالعکس.
پیشرفت در علوم یک اصل راهبردی برای کشورها
در کنار آنچه که ذکر شد، یک رقابت علمی تنگاتنگ بین کشورهای مختلف نیز شکل گرفته تا با پیشرفت بیشتر، از یک سو برتری و قدرت خود را نسبت به سایر کشورها حفظ کرده و از سوی دیگر در امور داخلی خود نیز قوی‌تر عمل کنند. تخصیص بودجه‌های آموزشی و پژوهشی قابل توجه در کشورهای مختلف خود گویای این واقعیت است.
 |
این مسئله بار مسؤلیت دانشگاه‌ها، اساتید، دانشجویان و پژوهشگران را دو چندان می‌کند زیرا در بسیاری از جهات، زندگی مردم به دستاوردهای علمی این افراد گره خورده و نیازمند راهکارهای به‌روز هستند. به موازات پیشرفت بشر و ارتقاء زندگی، همواره مقیاس گسترده‌تری از نیازها نیز تعریف می‌شود. علوم مختلف سعی دارند تا با مقیاس‌پذیری (Scalability) این نیازها را پاسخگو باشند.
چنین فضایی ایجاب می‌کند تا مقالات علمی حاوی بار علمی بالا بوده و در لبه‌ی علم و تکنولوژی گام بردارند. فعالیت در حوزه علمی گسترده شده و محققین و دانشجویان باید تلاش زیادی انجام دهند تا از اشباع موجود در موضوعات مختلف فاصله گرفته و با دید علمی آمیخته با خلاقیت بتوانند به دستاوردهای نو رسیده و علاوه‌بر آن، حوزه‌های جدید برای تحقیقات سایرین باز کنند.
دستاورد جدید = باز شدن یک گره
علم، پژوهش و امنیت
در دنیای پر چالش و کشمکش امروز یکی از حوزه‌های بسیار مهم برای هر کشوری که در اصل بقا و امنیت آن کشور را تضمین می‌کند، حوزه علوم نظامی است. پر واضح است که صنایع نظامی وابستگی شدیدی به علم و تکنولوژی داشته و در اصل دست برتر هر کشوری در حوزه نظامی، برتری آن کشور در علوم مختلف است.
ابر قدرت‌ها هیچگاه دست از تحقیقات علمی بر نداشته و دانشمندان خود را به صورت محرمانه و جدی مشغول فعالیت کرده‌اند. کشورهای مختلف سعی دارند تا با نمایش قدرت حاصل از تکنولوژی و توانمندی‌های خود، قدرت بازدارندگی برای سایر کشورها ایجاد کنند. در کشور عزیز ما نیز، دانشمندان این حوزه توانسته‌اند با دستاوردهای ارزشمند خود، امنیت را برای مردم به ارمغان بیاورند.
علم، پژوهش و سلامت
وجود مقالات علمی روز افزون در حوزه سلامت گویای اهمیت و تراکم فعالیت شاخه مهمی از علم به نام علوم پزشکی (Medical Science) است.
هزینه‌های گزافی در زمینه درمان و سلامت افراد در دنیا پرداخت می‌شود. علم پزشکی در تلاش است تا با استفاده از تکنولوژی‌های جدید و متنوع ضمن کاهش هزینه‌های درمان، زمان نقاهت و عوارض درمانی را به حداقل رسانده و راهکاری برای درمان بیماری‌های صعب‌العلاج و یا درمان‌های بهتر پیدا کند. کتاب‌های پزشکی، کنفرانس‌های آنلاین، مقالات علمی پزشکی، مجلات اینترنتی و غیره همگی در جهت ثبت دستاوردهای نوین پزشکی در تلاش هستند.
علم، پژوهش و اقتصاد
مکانیزم بازار در دنیای امروزی بر اساس پول و تبادلات ارزی است. با توجه به پیدایش مشاغل متنوع و گسترده در مقیاس وسیع، علم اقتصاد نیز به سان سایر علوم در تکاپو است تا بتواند مسائل مختلف اقتصادی را حل و فصل و مدیریت کند. امور تجاری، بورس، فرابورس، شرکت‌های بیمه، امور مالیاتی، حسابداری، برنامه‌ریزی بودجه کشورها، ارز دیجیتال، بانک‌داری، بازرگانی و صادرات و واردات از جمله سرشاخه‌های کلان در علم اقتصاد هستند. این گستره فضای مناسبی را برای دانشجویان رشته اقتصاد، پژوهشگران و محققان فراهم آورده تا موضوعات بکر و درخوری را برای تحقیقات و کارهای پژوهشی خود انتخاب کنند.
از آنجا که اقتصاد یکی از ارکان مهم و کلیدی در اداره هر کشوری است لذا این شاخه از علم نیز اهمیت استراتژیک داشته و دولت‌های مختلف سعی دارند تا با بکارگیری بهترین نظریه‌های اقتصادی تورم و چالش‌های اقتصادی خود را کنترل کنند. از این‌رو انتشار مقالات اقتصادی که دربردارنده نتایج و نظریه‌های کاربردی اقتصاد باشند بسیار مورد توجه کشورها است.
علم و کیفیت زندگی
با رشد علم و ظهور فناوری‌های گوناگون، سبک زندگی (Life Style) به طور کامل نسبت به گذشته تغییر کرده است. بسیاری از مشکلات عدیده‌ای که در ایام قدیم و حتی معاصر گریبان‌گیر مردم بودند اکنون به تاریخ پیوسته‌اند.
در میان علوم مختلف، دانش روانشناسی به صورت تخصصی به تحلیل و ارائه راهکارهایی برای افزایش کیفیت زندگی می‌پردازد. درست است که بسیاری از مشکلات حل شده‌اند اما مشکلات جدیدی که اساساً ماهیت جدیدی نیز دارند بوجود آمده‌اند و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار داده‌اند. روانشناسان در تلاش هستند تا با تألیف و مطالعه مقالات روانشناسی و اشتراک تجربیات خود با سایر روانشناسان و روان‌درمانگرها، معضلاتی همچون غلبه بر اضطراب و استرس، افزایش تمرکز در افراد، رفع اختلالات رفتاری و پیشنهادهای مختلف برای زندگی بهتر ارائه دهند.
در این زمینه مجلات علمی و تخصصی حوزه روانشناسی پا به عرصه محافل علمی گذاشته و اطلاعات لازم را در اختیار متخصصان و نیز مردم عادی قرار می‌دهند تا اهداف و رسالت ذاتی خود را به سرانجام برسانند.
علم و مهندسی
مهندسین در هر جامعه‌ای از جمله افرادی هستند که پیوند عمیقی با علم دارند. علوم فنی مهندسی به خلق دستاوردها می‌پردازد در حالی که برخی از سرشاخه‌های دیگر علم تنها به ارائه و بررسی تئوری‌ها می‌پردازند. علوم مهندسی یکی از پیشران‌های اساسی و کلیدی در پیشرفت هر کشوری هستند. اکتشافات، اختراعات و ابداعات همگی از جمله دستاوردهای مهندسان هستند اگر چه ممکت است افراد دیگری نیز دست به چنین اقداماتی بزنند. در محافل علمی سخت‌گیری‌های قابل توجهی برای دانشجویان مهندسی اعمال می‌شود.
ارائه مقاله علمی در انواع رشته‌های مهندسی مستلزم حداقل 10 درصد نوآوری و جابجایی لبه تکنولوژی در آن زمینه است. چیزی که برای حصول آن واقعاً باید تلاش کرد. اما با این اوصاف، نتایج فعالیت مهندسان در رشته‌های مختلف مهندسی به صورت کاملاً مشهود در زندگی قابل روئیت است. دانشگاه‌های زیادی در جهان به تدریس رشته‌های فنی مهندسی می‌پردازند و روزانه مقالات علمی زیادی در مجلات فنی مهندسی پذیرش و چاپ می‌شود.
اصول تألیف مقالات علمی
از آنجا که شکل و فرم رسمی دستاوردهای علمی در قالب مقالات علمی تدوین می‌شود لذا ما در مبحث جاری بر روی مقالات علمی متمرکز شده‌ایم. پس از حصول نتایج مطلوب علمی در یک تحقیق مشخص، نحوه‌ی مکتوب‌سازی و تبدیل آن به مقاله استاندارد علمی خود نیازمند توجه ویژه است. شما باید بتوانید ما حصل زحمات خود را به زبانی شیوا، رسا و منطبق با استانداردهای علمی بیان کنید. بیان نادرست ممکن است به درک مخاطب از اصل آنچه اتفاق افتاده خدشه وارد کند. تألیف مقالات علمی به طور عمده به 3 نوع متفاوت و اصلی تقسیم بندی می‌شود. برای هرکدان روی لینک مربوطه کلیک کنید.
انتخاب موضوع مقاله علمی
در واقع از اولین گام‌هایی است که دانشجو یا پژوهشگر باید طی کند، یافتن موضوع مقاله است. در این مرحله به کمک اساتید مشاور و با نگاهی به واقعیات روز در زمینه رشته مقاله، چند موضوع تعیین می‌شوند که در نهایت یکی از آن‌ها توجیه بیشتری داشته و برگزیده می‌شود. در هنگام انتخاب موضوع مقاله باید تحقیقات پیش زمینه و همچنین میزان اشباع در آن موضوع را مد نظر قرار داد. این موضوع مقاله است که مسیر تحقیق را مشخص کرده و باید به بهترین نحو دست بر روی چاله یا گره‌ای از گره‌های موجود بگذارد و در جهت رفع آن اقدام کند. لذا توجه به این نکته ضروری است که با توجه به میزان فعالیت و اشباعی که در حوزه‌های علمی پژوهشی، ISI و اسکوپوس وجود دارد انتخاب موضوع مقاله علمی پژوهشی در مقابل انتخاب موضوع مقاله ISI و نیز انتخاب موضوع مقاله scopus می‌تواند به کلی متفاوت باشد.
تألیف و تدوین مقاله علمی
پس از موضوع، مجموعه فعالیت‌ها و تحقیقات و مطالعات شروع می‌شود و رفته رفته پس از حصول نتایج به جمع‌بندی می‌رسد. مکتوب‌سازی و مستند کردن دستاوردها باید به درستی انجام شود تا مقاله تألیف شده کم و کاستی نداشته باشد، از نظر اشتباهات تایپی و املایی گرفته تا اصول ثابت شده علمی، همه و همه باید به دقت مد نظر قرار گرفته و سند یا مقاله حاصله عاری از چنین ایراداتی باشد.
نکته‌ای که در تألیف و تدوین مقاله وجود دارد این است که نویسنده باید نیم‌نگاهی به مجله علمی مقصد که قرار است آن مقاله را اکسپت و چاپ کند باید داشته باشد زیرا استانداردها و قالب‌های (Templates) مجلات ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشند. این قالب‌ها در وب سایت مجلات در دسترس عموم قرار داده شده و شما را از بازنویسی یا بازنگری زمانبر در متن مقاله معاف می‌کنند.
سابمیت مقاله علمی
پس از اینکه مقاله علمی تهیه گردید، برای انتشار (Publish) می‌بایست در مجله مورد نظر ثبت (Submit) شود. سابمیت مقاله دارای نکاتی است که ما قبلاً در مورد آن به تفصیل صحبت کرده‌ایم. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه سابمیت مقاله کلیک کنید.
پس از اینکه مقاله علمی سابمیت شد، مورد ارزیابی داوران قرار می‌گیرد. در صورتی که بازنگری (Revise) لازم داشته باشد، نویسنده یا نویسندگان مقاله بروزرسانی و رفع ایراد می‌کنند و سپس درخواست بررسی مجدد می‌دهند.
اکسپت مقاله علمی
چنانچه پس از بررسی مقاله ایرادی از سوی داوران مطرح نشود مقاله علمی برای پذیرش یا همان اکسپت آماده شده است. پس از اکسپت مقاله، نویسنده یا نویسندگان از طریق سامانه مجله مطلع شده و از آن به بعد می‌توانند ادعا کنند که در رزومه کاری خود، مقاله با عنوان مشخص دارند. البته بدیهی است که باید مقاله در مجلات معتبر علمی و نه مجلات لیست سیاه (Black List) ثبت شده باشد. در مورد تشخیص مجلات علمی معتبر، کم اعتبار و مجلات تقلبی نیز در مقاله‌ای با موضوع "مراقب مجلات جعلی باشید" توضیح داده‌ایم.
چاپ مقاله علمی
چاپ مقاله که با عنوان Publish شناخته می‌شود، در واقع مرحله نهایی در پروسه نوشتن مقاله علمی است. مجلات علمی مختلف با توجه به سیاست‌هایی که دارند زمان چاپ و انتشار مقاله اکسپ شده را اعلام می‌کنند. برای مثال اگر مجله‌ای ماهیانه باشد به مراتب نوبت چاپ زودتری نسبت به یک مجله دوفصلنامه‌ای می‌دهد. البته برای دانشجویان و یا افرادی که قصد اپلای برای خارج از کشور را دارند، همان گواهی پذیرش یا Acceptance Letter کافیست.
خدمات پژوهشی مؤسسه تدبیرساز
در این متن سعی کردیم تا با گفتمانی ساده فضای علمی موجود در کشور و جهان را بیان کرده باشیم. خدمات پژوهشی مؤسسه تدبیرساز، در واقع سرویس‌هایی هستند که قانونی بوده و تنها در جهت تسهیل و هموارسازی راه تحقیق و توسعه علمی تعریف شده‌اند. اخلاق پسندیده در همه شئون زندگی دارای اهمیت بالاست، در حوزه علم که جای خود دارد. اصولی همچون رعایت کپی‌رایت، جلوگیری از سرقت ادبی، ارائه خدمات مشاوره در زمینه مقالات علمی و مد نظر قرار دادن قوانین موجود در این حوزه از جمله اصول برجسته این مؤسسه است.
لذا اگر شما دانشجوی مقطع دکتری، عضو هیئت علمی دانشگاه، پژوهشگر و یا مهاجر تحصیلی هستید با خیالی آسوده می‌توانید از خدمات پژوهشی این مؤسسه بهره‌مند شوید.
