مطالعات اوقات فراغت، رشته‌ای در علوم انسانی است که به بررسی ابعاد مختلف اوقات فراغت، از جمله تعریف، تاریخچه، کارکردها، پیامدها و برنامه‌ریزی آن می‌پردازد. این رشته به‌دنبال درک عمیق‌تر از ماهیت اوقات فراغت و نقش آن در زندگی افراد، جوامع و فرهنگ‌ها است.

هدف اصلی این رشته

هدف اصلی این رشته، تربیت متخصصانی است که بتوانند در زمینه‌های مختلف مرتبط با اوقات فراغت، مانند:

مدیریت اماکن تفریحی و ورزشی
برنامه‌ریزی رویدادها و جشنواره‌ها
گردشگری
آموزش و پرورش
مطالعات فرهنگی
مشاوره
تحقیقات

فعالیت کنند.

دروس:

دروس تخصصی این گرایش شامل موارد زیر است:

تئوری‌های اوقات فراغت
تاریخچه اوقات فراغت
جامعه‌شناسی اوقات فراغت
روانشناسی اوقات فراغت
برنامه‌ریزی و مدیریت اوقات فراغت
اقتصاد اوقات فراغت
سیاست‌گذاری اوقات فراغت
روش‌های تحقیق در مطالعات اوقات فراغت

گرایش‌ها:

گرایش‌های اصلی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد عبارتند از:

مدیریت و برنامه‌ریزی اوقات فراغت
مطالعات فرهنگی و اوقات فراغت
مطالعات گردشگری و اوقات فراغت
مطالعات ورزشی و اوقات فراغت

موضوعات جدید پیشنهادی برای نگارش مقاله و پایان نامه گرایش مطالعات اوقات فراغت

1. تأثیر فناوری بر اوقات فراغت:

بررسی چگونگی استفاده از فناوری‌های نوین مانند اینترنت، رسانه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدئویی در اوقات فراغت افراد.
مطالعه پیامدهای استفاده از فناوری بر سلامت روان، روابط اجتماعی و هویت افراد.
بررسی فرصت‌ها و چالش‌های استفاده از فناوری برای ارتقای کیفیت اوقات فراغت.

2. اوقات فراغت و هویت:

بررسی نقش اوقات فراغت در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی.
مطالعه چگونگی استفاده افراد از اوقات فراغت برای ابراز هویت خود.
بررسی تفاوت‌های فرهنگی در زمینه اوقات فراغت و هویت.

3. اوقات فراغت و نابرابری:

بررسی چگونگی دسترسی به اوقات فراغت باکیفیت در میان گروه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی.
مطالعه تأثیر نابرابری اوقات فراغت بر سلامت، آموزش و مشارکت اجتماعی.
بررسی سیاست‌ها و برنامه‌هایی که می‌توانند برای ترویج برابری در اوقات فراغت اجرا شوند.

4. اوقات فراغت و پایداری:

بررسی چگونگی استفاده از اوقات فراغت برای ترویج پایداری زیست‌محیطی و اجتماعی.
مطالعه الگوهای مصرف پایدار در اوقات فراغت.
بررسی سیاست‌هایی که می‌توانند برای تشویق به انتخاب‌های اوقات فراغت پایدار اجرا شوند.

5. اوقات فراغت و سلامت:

بررسی رابطه بین اوقات فراغت و سلامت جسمی و روانی.
مطالعه نقش اوقات فراغت در پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقای سلامت.
بررسی برنامه‌هایی که می‌توانند برای ترویج فعالیت‌های اوقات فراغت سالم اجرا شوند.

6. اوقات فراغت و آموزش:

بررسی نقش اوقات فراغت در یادگیری و آموزش.
مطالعه برنامه‌هایی که می‌توانند برای ادغام اوقات فراغت و آموزش اجرا شوند.
بررسی چگونگی استفاده از اوقات فراغت برای ارتقای مهارت‌های زندگی و شغلی.

7. اوقات فراغت و گردشگری:

بررسی نقش اوقات فراغت در صنعت گردشگری.
مطالعه الگوهای سفر و گردشگری اوقات فراغت.
بررسی تأثیر گردشگری بر جوامع محلی و محیط زیست.

8. اوقات فراغت و ورزش:

بررسی نقش ورزش در اوقات فراغت.
مطالعه  ورزش‌های محبوب و الگوهای مشارکت ورزشی در اوقات فراغت.
بررسی تأثیر ورزش بر سلامت و رفاه.

9. اوقات فراغت و رویدادهای فرهنگی:

بررسی نقش رویدادهای فرهنگی در اوقات فراغت.
مطالعه انواع مختلف رویدادهای فرهنگی و محبوبیت آنها.
بررسی تأثیر رویدادهای فرهنگی بر جوامع محلی.

10. اوقات فراغت و بازنشستگی:

بررسی چالش‌ها و فرصت‌های اوقات فراغت در دوران بازنشستگی.
مطالعه برنامه‌هایی که می‌توانند برای کمک به افراد بازنشسته برای گذراندن اوقات فراغت رضایت‌بخش اجرا شوند.
بررسی نقش اوقات فراغت در سلامت و رفاه افراد بازنشسته.

بهترین مجلات علمی پژوهشی ایرانی گرایش مطالعات اوقات فراغت

انتخاب بهترین مجلات علمی پژوهشی برای هر رشته، امری نسبی و تا حدی سلیقه‌ای است و به عوامل مختلفی مانند:

رشته تحصیلی
گرایش مورد نظر
موضوع تحقیق
معیارهای سنجش
اهداف نویسنده

بستگی دارد. 

با این حال، با توجه به بررسی‌های انجام شده، می‌توان برخی از مجلات علمی پژوهشی ایرانی را که در حوزه مطالعات اوقات فراغت از اعتبار و جایگاه علمی بالایی برخوردارند، به شرح زیر معرفی کرد:

نشریه مطالعات جامعه‌شناسی ورزشی (دانشگاه شهید بهشتی)
نشریه جامعه‌شناسی ایران (انجمن جامعه‌شناسی ایران)
نشریه پژوهش‌های رفاه اجتماعی (دانشگاه علامه طباطبایی)
نشریه رفاه اجتماعی (دانشگاه الزهرا)
نشریه جامعه‌شناسی فرهنگی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
نشریه مطالعات راهبردی مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه اصفهان)
نشریه جامعه‌شناسی آموزش و پرورش (انجمن جامعه‌شناسی آموزش و پرورش ایران)
نشریه مطالعات زنان (دانشگاه الزهرا)
نشریه پژوهش‌های ارتباطات (دانشگاه علامه طباطبایی)
نشریه مطالعات علوم اجتماعی ایران (دانشگاه علامه طباطبایی)

بهترین مجلات خارجی ISI و اسکوپوس گرایش مطالعات اوقات فراغت

انتخاب بهترین مجلات خارجی ISI و اسکوپوس برای هر رشته، امری نسبی و تا حدی سلیقه‌ای است و به عوامل مختلفی مانند:

رشته تحصیلی
گرایش مورد نظر
موضوع تحقیق
معیارهای سنجش
اهداف نویسنده

بستگی دارد. 

با این حال، با توجه به بررسی‌های انجام شده، می‌توان برخی از مجلات خارجی ISI و اسکوپوس را که در حوزه مطالعات اوقات فراغت از اعتبار و جایگاه علمی بالایی برخوردارند، به شرح زیر معرفی کرد:

مجلات ISI:

Leisure Sciences

Journal of Leisure Research 
 Journal of Leisure Research 
Annals of Leisure Research 
 Annals of Leisure Research 
Leisure Studies 

Tourism Management 

Event Management 

Sport Management and Human Resource Management Journal 

Journal of Sport and Social Issues

International Journal of Hospitality and Tourism Administration

Journal of Hospitality Research
مجلات اسکوپوس:

Leisure Sciences

Journal of Leisure Research 

Annals of Leisure Research 
Leisure Studies 

Tourism Management 

Event Management

Journal of Sport Management 

European Sport Management Quarterly 
Journal of Hospitality and Tourism Management 
International Journal of Hospitality Management 

مزایای گرایش مطالعات اوقات فراغت برای ادامه تحصیل و بازار کار

ادامه تحصیل:

تنوع رشته‌های تحصیلی: فارغ‌التحصیلان گرایش مطالعات اوقات فراغت می‌توانند در رشته‌های مختلفی مانند مدیریت ورزشی، گردشگری، آموزش و پرورش، جامعه‌شناسی، روانشناسی و مطالعات فرهنگی در مقاطع بالاتر ادامه تحصیل دهند.
امکان ورود به رشته‌های بین رشته‌ای: ماهیت میان رشته‌ای گرایش مطالعات اوقات فراغت، زمینه را برای ورود به رشته‌های بین رشته‌ای مانند مطالعات فرهنگی و اوقات فراغت، گردشگری و اوقات فراغت، و ورزش و اوقات فراغت فراهم می‌کند.
آمادگی برای تحقیقات: دانش و مهارت‌های آموخته شده در این گرایش، فارغ‌التحصیلان را برای انجام تحقیقات در زمینه‌های مختلف مرتبط با اوقات فراغت آماده می‌کند.

بازار کار:

تنوع فرصت‌های شغلی: فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند در مکان‌های مختلفی مانند سازمان‌های دولتی و غیردولتی مرتبط با جوانان، ورزش و تفریح، مراکز آموزشی و پژوهشی، بخش خصوصی (مانند شرکت‌های گردشگری، هتل‌ها، اماکن تفریحی و ورزشی) و همچنین به عنوان مشاور و پژوهشگر در زمینه اوقات فراغت فعالیت کنند.
رشد تقاضا: با توجه به افزایش اهمیت اوقات فراغت در زندگی افراد و جوامع، تقاضا برای متخصصان این حوزه در حال افزایش است.
امکان کارآفرینی: فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند با ایده‌ها و خلاقیت خود، کسب و کارهای جدیدی در زمینه اوقات فراغت راه‌اندازی کنند.

مزایای دیگر:

ارتباط با افراد مختلف: ماهیت شغلی فارغ‌التحصیلان این گرایش، ایجاب می‌کند که با افراد مختلف از اقشار و گروه‌های اجتماعی گوناگون در ارتباط باشند.
کار در محیط‌های پویا و شاد: بسیاری از مشاغلی که مرتبط با گرایش مطالعات اوقات فراغت هستند، در محیط‌های پویا و شاد انجام می‌شوند.
کمک به ارتقای کیفیت زندگی: فارغ‌التحصیلان این گرایش با فعالیت در زمینه اوقات فراغت، می‌توانند به ارتقای کیفیت زندگی افراد و غنی‌سازی اوقات فراغت آنان کمک کنند.

در مجموع، گرایش مطالعات اوقات فراغت می‌تواند انتخاب مناسبی برای افرادی باشد که به دنبال ادامه تحصیل در یک رشته جذاب و پویا با فرصت‌های شغلی متنوع هستند. همچنین، این گرایش می‌تواند به فارغ‌التحصیلان خود در ارتقای کیفیت زندگی افراد و ساختن جامعه‌ای شادتر و پویاتر کمک کند.

معایب گرایش مطالعات اوقات فراغت برای ادامه تحصیل و بازار کار

ادامه تحصیل:

جدید بودن رشته: گرایش مطالعات اوقات فراغت در ایران رشته‌ای نسبتاً جدید است و به همین دلیل، ممکن است در برخی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی به طور کامل ارائه نشود.
کمبود منابع آموزشی: منابع آموزشی و پژوهشی در این حوزه به اندازه رشته‌های سنتی‌تر مانند مدیریت یا روانشناسی نیست.
عدم وجود برنامه‌ریزی مدون: برنامه‌ریزی مدون و جامعی برای هدایت مسیر شغلی فارغ‌التحصیلان این گرایش وجود ندارد.

بازار کار:

رقابت: با توجه به افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان این گرایش، رقابت برای یافتن شغل مناسب در این حوزه ممکن است دشوار باشد.
عدم ثبات شغلی: برخی از مشاغلی که مرتبط با گرایش مطالعات اوقات فراغت هستند، از ثبات شغلی کافی برخوردار نیستند.
وابستگی به شرایط اقتصادی: تقاضا برای متخصصان این حوزه تا حد زیادی به شرایط اقتصادی جامعه بستگی دارد.

 

مهاجرت تحصیلی و کاری فارغ‌التحصیلان گرایش مطالعات اوقات فراغت

مهاجرت تحصیلی:

فارغ‌التحصیلان گرایش مطالعات اوقات فراغت می‌توانند برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر به کشورهای مختلف مهاجرت کنند. برخی از کشورهایی که در زمینه مطالعات اوقات فراغت از اعتبار علمی بالایی برخوردارند عبارتند از:

کانادا: دانشگاه‌های کانادا مانند دانشگاه مک‌گیل، دانشگاه واترلو و دانشگاه بریتیش کلمبیا در زمینه مطالعات اوقات فراغت برنامه‌های آموزشی قوی ارائه می‌کنند.
ایالات متحده آمریکا: دانشگاه‌های معتبر آمریکایی مانند دانشگاه استنفورد، دانشگاه پنسیلوانیا و دانشگاه ایلینوی در شیکاگو در این حوزه از جایگاه علمی بالایی برخوردارند.
اروپا: در کشورهای اروپایی مانند انگلستان، آلمان، هلند و سوئد نیز دانشگاه‌های متعددی در زمینه مطالعات اوقات فراغت فعالیت می‌کنند.

مهاجرت کاری:

فارغ‌التحصیلان گرایش مطالعات اوقات فراغت با توجه به مهارت‌ها و تجربیات خود می‌توانند در کشورهای مختلف برای مشاغل مختلفی مانند:

مدیریت اماکن تفریحی و ورزشی
برنامه‌ریزی رویدادها و جشنواره‌ها
گردشگری
آموزش و پرورش
مطالعات فرهنگی
مشاوره
پژوهش

درخواست کار ارائه دهند.

مهاجرت می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای شما فراهم کند، اما نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و تلاش دارد.

چاپ مقاله در گرایش مطالعات اوقات فراغت

چاپ مقاله در مجلات علمی معتبر، یکی از مهم‌ترین راه‌های انتشار یافته‌های پژوهشی و ارتقای اعتبار علمی محققان به شمار می‌رود. برای چاپ مقاله در گرایش مطالعات اوقات فراغت، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

1. انتخاب موضوع:

موضوع مقاله باید در حوزه مطالعات اوقات فراغت باشد و از اهمیت و نوآوری کافی برخوردار باشد.
برای انتخاب موضوع مناسب، می‌توانید به مجلات علمی معتبر در این حوزه مراجعه کنید و از عناوین مقالات منتشر شده ایده بگیرید.
همچنین می‌توانید با اساتید و متخصصان این رشته مشورت کنید و از نظرات آنها بهره‌مند شوید.

2. انجام تحقیق:

پس از انتخاب موضوع، باید به طور جامع در مورد آن تحقیق کنید و اطلاعات لازم را جمع‌آوری نمایید.
برای جمع‌آوری اطلاعات می‌توانید از منابع مختلفی مانند کتاب‌ها، مقالات علمی، پایگاه‌های اینترنتی و مصاحبه با افراد متخصص استفاده کنید.
روش تحقیق و ابزارهای مورد استفاده برای جمع‌آوری اطلاعات باید متناسب با موضوع مقاله باشد.

3. نگارش مقاله:

مقاله باید به طور واضح، مختصر و مفید نوشته شود.
ساختار مقاله باید مطابق با دستورالعمل‌های مجله مورد نظر باشد.
از زبانی استفاده کنید که برای خوانندگان مقاله قابل فهم باشد.
از املای صحیح کلمات و علائم نگارشی به طور دقیق استفاده کنید.

4. انتخاب مجله:

مجله‌ای را برای ارسال مقاله خود انتخاب کنید که در حوزه مطالعات اوقات فراغت از اعتبار علمی بالایی برخوردار باشد.
به معیارهایی مانند ضریب تاثیر (IF)، رتبه مجله در پایگاه‌های علمی مانند ISI و اسکوپوس و همچنین موضوعات و رویکردهای مقالات منتشر شده در مجله توجه کنید.

5. ارسال مقاله:

مقاله خود را مطابق با دستورالعمل‌های مجله مورد نظر آماده و ارسال نمایید.
به طور دقیق به تمام نکات و الزامات مربوط به ارسال مقاله توجه کنید.
در صورت نیاز، مقاله خود را برای ویرایش و بازبینی به متخصصان مربوطه بسپارید.

6. پیگیری:

پس از ارسال مقاله، به طور مرتب وضعیت مقاله خود را از طریق وب سایت مجله پیگیری کنید.
در صورت نیاز، به درخواست‌های مجله مبنی بر اصلاح یا تکمیل مقاله پاسخ دهید.