نظریه (تئوری)
نظریه از مجموعهای از قضایای منطقی و وابسته به هم تشکیل شده است و ماهیت پدیدهای را بیان میکند. برای نظریه تعاریف مختلف و متعدد با عناوین متفاوت ارائه شده است که رایجترین آنها اشاره میشود.
نظریه، یک فرضیه یا مجموعهای از فرضیه است که در سطح تجربی محدودی ثابت شده است، ولی تعمیم آن نیاز به آزمونهایی در سطح وسیعتر دارد.
نظریه، تبیین آزمایشی از پدیدهها است که از ترکیب مشاهدههای مختلف شکل میگیرد.
نظریه، مجموعهای از روابط درونی ساختها (مفاهیم)، تعاریف و قضایایی است که دیدگاه منظمی از پدیدهها را منظور تبیین و پیشبینی آنها مشخص میکنند. این کار از طریق تعیین روابط بین متغیرها صورت میگیرد.
نظریه مجموعهای از سازهها (مفاهیم)، تعاریف و قضایای مربوط با هم است که از طریق تشخیص روابط بین متغیرها و به منظور تبیین و پیشبینی پدیدهها یک نظریه نظامدار درباره این پدیدهها ارائه میدهد (ظهوری، 13-12)
به تعریف دیگر، نظریه مجموعهای است که از تعریفها و پیشنهادها بعد منظم و مدونی از وقایع و پدیدهایی را که در اثر همبستگی و تداخل این متغیرها به وجود میآید، ارائه میدهد (نادری و سیف نراقی، 33-32).
نظریهها در مفهوم کلی، قضایایی هستند که مطابق قواعدی کامل شدهاند. این قضایا مطابق با قانون یعنی بر اساس دادههای قابل مشاهده استفاده میشوند (نادری و سیف نراقی 33).
انواع نظریهها
اندیشمندان، نظریههای علمی را به چهار دسته به شرح زیر تقسیم کردهاند (طیبی و همکاران 1398: 66)
نظریه صوری: این نظریه قدیمیترین نوع نظریه پردازی است. که طی آن کوشش می شود که پدیده مورد نظر تبیین گردد، اما این تبیین پدیده به عواملی نسبت داده میشو که خود پیچیده و مبهم هستند. به همین دلیل این نظریه از نقطه نظر علم مردود است
نظریه قیاسی: نظریه قیاسی نظریهاست که در آن برای تبیین، از یک پدیده مشخص به عنوان الگو استفاده میشود، یکی از نخستین الگوها مرکز تلفن بوده که به صورت قیاسی برای تبیین کار مغز مورد استفاده قرار گرفت. البته انسانها خیلی زود متوجه شدند که ساختمان مغز خیلی پیچیدهتر است و قابل قیاس با تلفن نیست
نظریه تقلیلی: این نظریه مشاهدات را بر اساس ماهیت فعالیتها یا فرآیندهایی که آسانتر از مشاهده حادثه است، بیین میکند. به عنوان مثال، یک روانشناس ممکن است رفتار معینی را بر اساس عمل سلولهای مغز فرد تبیین کند
نظریه تجریدی: در این نظریه حوادث پیچیده بر اساس تبیین میشوند، ولی حوادث ساده نه به عنوان واقعیت بلکه به عنوان توصیف دقیقی از روابط مورد استفاده قرار میگیرند (دلاور 59-53).
برخی از نظریههای علمی مهم عبارتند از:
نظریه تکامل داروین: توضیحی برای چگونگی تکامل گونه ها از طریق انتخاب طبیعی.
نظریه نسبیت عام انیشتین: توضیحی برای گرانش به عنوان یک انحنای فضا-زمان.
نظریه کوانتوم: توضیحی برای رفتار ماده و انرژی در مقیاس های کوچک.
نظریههای علمی همیشه ثابت نیستند. با پیشرفت علم، نظریههای جدید ممکن است جایگزین نظریههای قدیمی شوند. به عنوان مثال، نظریه مکانیک کلاسیک نیوتن با نظریه نسبیت عام انیشتین جایگزین شد.
با این حال، نظریههای علمی به طور کلی بسیار پایدار هستند و در طول زمان اصلاح میشوند. نظریههای علمی پایه و اساس علم هستند و به ما کمک میکنند تا جهان را درک کنیم.
در اینجا برخی از ویژگیهای اصلی نظریههای علمی آورده شده است:
جامعیت: نظریههای علمی باید توضیحی جامع برای یک پدیده طبیعی ارائه دهند. آنها نباید فقط یک جنبه از پدیده را توضیح دهند.
سازگاری: نظریههای علمی باید با سایر نظریه های علمی سازگار باشند. آنها نباید با یکدیگر در تضاد باشند.
قابلیت آزمایش: نظریههای علمی باید با آزمایش قابل آزمایش باشند. آنها باید قادر باشند پیش بینیهای قابل آزمایشی را انجام دهند.
پایداری: نظریههای علمی باید در طول زمان پایدار باشند. آنها نباید به راحتی توسط شواهد جدید رد شوند.
نظریههای علمی نقش مهمی در علم ایفا میکنند. آنها به ما کمک میکنند تا پدیدههای طبیعی را درک کنیم و پیش بینی کنیم. آنها همچنین پایه و اساس فناوریهای جدید هستند.
رابطه نظریه و چاپ مقالات علمی باکیفیت چیست؟
نظریه و چاپ مقالات علمی باکیفیت دو مفهوم مرتبط هستند. نظریههای علمی پایه و اساس علم هستند و به ما کمک میکنند تا جهان را درک کنیم. چاپ مقالات علمی باکیفیت به انتشار یافتههای علمی و توسعه دانش کمک میکند.
نظریهها به چاپ مقالات علمی باکیفیت کمک میکنند
نظریهها به پژوهشگران کمک میکنند تا سوالات و فرضیههای خود را شکل دهند. آنها همچنین به پژوهشگران کمک میکنند تا نتایج خود را تفسیر کنند و آنها را در چارچوب دانش موجود قرار دهند.
به عنوان مثال، یک پژوهشگر که میخواهد تأثیر یک داروی جدید بر درمان یک بیماری را بررسی کند، ابتدا باید نظریهای در مورد اینکه چگونه این دارو کار میکند، داشته باشد. این نظریه به پژوهشگر کمک میکند تا آزمایشهای مناسب را طراحی کند و نتایج خود را تفسیر کند.
چاپ مقالات علمی باکیفیت به توسعه نظریهها کمک میکنند
چاپ مقالات علمی باکیفیت به پژوهشگران کمک میکند تا یافتههای خود را با سایر پژوهشگران به اشتراک بگذارند. این امر به توسعه نظریههای علمی کمک میکند زیرا پژوهشگران میتوانند از یافتههای یکدیگر استفاده کنند تا نظریههای خود را بهبود بخشند.
به عنوان مثال، یک پژوهشگر که یک نظریه جدید در مورد چگونگی شکلگیری جهان ارائه میدهد، باید یافتههای خود را در یک مقاله علمی باکیفیت منتشر کند. این مقاله به سایر پژوهشگران کمک میکند تا نظریه جدید را آزمایش کنند و آن را با نظریههای موجود مقایسه کنند.
رابطه بین نظریه و چاپ مقالات علمی باکیفیت
رابطه بین نظریه و چاپ مقالات علمی باکیفیت یک رابطه دو طرفه است. نظریهها به چاپ مقاله علمی باکیفیت کمک میکنند و چاپ مقالات علمی باکیفیت به توسعه نظریهها کمک میکند. این رابطه به پیشبرد علم و توسعه دانش کمک میکند.
در اینجا چند نکته برای بهبود رابطه بین نظریه و چاپ مقالات علمی باکیفیت آورده شده است:
پژوهشگران باید از نظریههای موجود برای شکلدهی سوالات و فرضیههای خود استفاده کنند.
پژوهشگران باید یافتههای خود را در مقالات علمی باکیفیت منتشر کنند.
پژوهشگران باید مقالات علمی سایر پژوهشگران را به دقت بررسی کنند تا از آخرین یافتهها آگاه شوند.
با رعایت این نکات، پژوهشگران میتوانند به توسعه علم و دانش کمک کنند.