گرایش علوم فقه و حقوق

معرفی رشته علوم فقه و حقوق

وقتی شخصی دینی را می پذیرد می بایست وظایف دینی مشخص شده را نیز انجام دهد و احکام شرعی و اجتماعی مربوط به دین خود را بپذیرد و در طول زندگی به آن‌ها مقید بوده و انجام شان دهد.

رشته فقه و حقوق، برای مشخص کردن وظایف مسلمانان در قبال دین اسلام و حقوقی که دارد و وظایف و حقوقی که در قبال دیگر موجودات و آفریده ها و مخلوقات دارد، بوجود آمده است.

تا قبل از سال 1313، رشته فقه و حقوق در حوزه های علمیه مطالعه و تدریس می‌شد و از سال 1313 این رشته بصورت یک رشته دانشگاهی درآمد و در دانشکده معقول و منقول که دانشکده الهیات کنونی در دانشگاه تهران است، تدریس گردید.

با توجه به اینکه کلیه آداب، احکام و وظایف مسلمین از قرآن، سنت، اجماع، عقل و احادیث معتبر استخراج می شوند، لذا وظیفه اصلی رشته فقه و حقوق و کارشناسان این رشته، شناسایی منابع اصیل و تفسیر صحیح و دقیق مطالب از این منابع اصیل هست. در واقع، رشته فقه را می توان قدیمی ترین، کربردی ترین و مهمترین شاخه های دانشگاهی دینی دانست که از زمان پیدایش دین اسلام، بوجود آمده و همواره وجود دارد و به روز می شود.

چراکه با پیشرفت علم، سوالات و کاربردهای جدیدی پیش می آید و پاسخ به این سوالات و وظیفه مسلمین در قبال موارد جدید (تکنولوژی های جدید، مسائلی مثل شبیه سازی سلول ها و انسان، مسائل مربوط به فضا، ارزها و پول های جدید و دیجیتالی، شبکه های اجتماعی و ...) از وظایف رشته فقه و حقوق است.

تفاوتی که رشته فقه و حقوق با رشته حقوق دارد این است که در رشته فقه و حقوق به استخراج حقوق و احکام دینی پرداخته می شود و احکام و وظایف مسلمانان در قبال اتفاقات جدید که در زمان بدو اسلام وجود نداشته‌اند ولی در رشته حقوق، ابعاد مختلف حقوق کیفری، مدنی، خصوصی، تجارت و قراردادها برای کلیه افراد با هر دین و مذهبی، مطالعه و تحلیل می‌شود.

برخی از مهمترین سرفصل‌ها و تیترهای مربوط به این رشته عبارتند از:

نحو عربی، ادبیات عربی، قرائت متون فرهنگ عربی، تاریخ اسلام، آشنایی با قرآن، علوم حدیث، منطق، آشنایی با ادیان بزرگ، کلام، اصول فقه، عقود نامعین، فقه مدنی، فقه قضایی، فقه جزایی، فقه تطبیقی، آیات الاحکام، تاریخ فقه و فقها، قواعد فقه مدنی، قواعد فقه جزایی، کلیات حقوق، حقوق خانواده، احوال شخصیه، حقوق اساسی، حقوق جزایی عمومی اسلامی، آیین دادرسی مدنی، حقوق بین الملل اسلامی، آیین دادرسی کیفری، حقوق تجارت، ادله اثبات دعوی، فقه عبادی، حقوق جزای اختصاصی، حقوق تطبیقی، حقوق کار، حقوق تعهدات.

در جدول زیر مشخصات برخی از مجلات معتبر جهانی (isi jcr) در رشته علوم فقه و حقوق ‌آورده شده است :

همچنین در جدول زیر مشخصات تعدادی از مشهورترین مجلات فارسی و داخلی علوم فقه و حقوق ‌ارائه شده است :