معرفی رشته الهیات و معارف اسلامی

معرفی رشته الهیات و معارف اسلامی

 

رشته الهیات و معارف اسلامی به علوم اسلامی می پردازد که در دانشگاه ها و خارج فضای حوزه تدریس می شوند. در رشته الهیات و معارف اسلامی،  اصول و فروع دین مبین اسلام بصورت آکادمیک بررسی و تبیین می شود. با توجه به وجود احادیث کم اعتبار و نامعتبر و پدیدار شدن موضوعات جدید که در فقه و احکام اسلامی زمان پیامبر وجود نداشتند مانند مسائل مربوط به احکام در علوم جدید ژنتیک و فضا و ...، گرایش های مختلفی از علوم اسلامی می بایست بصورت پویا و به روز، شبهات را پاک کنند و احکام و مسائل مربوط به مقولات جدید را بیان کند. فلسفه وجودی رشته الهیات و معارف اسلامی، تقویت پایه های دینی و پاسخ به سوالات و شبهات دینی و مسائل جدید فقهی و تحقیق پیرامون ادیان و مذاهب می باشد.

رشته الهیات و معارف اسلامی ‌در سطح کارشناسی ارشد دارای‌ شش‌ گرایش‌ علوم‌ قرآن‌ و حدیث‌، فقه‌ و مبانی‌ حقوق‌ اسلامی‌، فقه‌ شافعی‌، تاریخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامی‌، فلسفه‌ و حکمت‌ اسلامی‌ و ادیان‌ و عرفان‌ است‌. در این شش گرایش، کلیه دروس و گرایش های دینی، اعتقادی، فلسفه دین اسلام، حکمت، کلام، معرفت شناخت، فقه و حقوق اسلامی، تاریخ اسلام و ادیان و مذاهب و انشعابات مختلف ادیان، بررسی و ارائه می شوند. رشته الهیات و معارف اسلامی را می توان حلقه اتصال حوزه و دانشگاه دانست. تا قبل از سال 1313، این رشته و گرایش های مربوط به آن در حوزه های علمیه در کشور ارائه و مطالعه می شود ولی از سال 1313، با تاسیس دانشکده معقول و منقول (دانشکده الهیات کنونی دانشگاه تهران)، رشته الهیات و معارف اسلامی، به دانشگاه هم راه یافت و به غیر از طلاب، دانشجویان نیز مشغول مطالعه و تحقیق در گرایش های مختلف این رشته شدند و حاصل آن، علمی تر شدن و افزایش نرخ مقالات و پژوهش های دینی در سطح کشور و جامعه جهانی شد. همچنین داد و ستد دانشجو و محقق مطالعات اسلامی از دانشگاه های ایران به دانشگاه های معروف اسلامی در کشورهای مختلف، از دیگر دستاوردهای دانشگاهی شدن مطالعات اسلامی است.

 

در جدول زیر مشخصات برخی از مجلات معتبر جهانی (isi jcr) در رشته الهیات و معارف اسلامی ‌آورده شده است :

 

Full Journal Title	Total Cites	Journal Impact Factor	Eigenfactor Score
Iranian Studies	357	0.622	0.000500
Psychology of Religion and Spirituality	767	1.831	0.001470
SOCIOLOGY OF RELIGION	1,075	1.576	0.001090
JOURNAL FOR THE SCIENTIFIC STUDY OF RELIGION	3,438	1.270	0.002210
International Journal for the Psychology of Religion	790	1.262	0.000500

همچنین در جدول زیر مشخصات برخی از مجلات معتبر علمی پژوهشی داخلی در رشته الهیات و معارف اسلامی ‌آورده شده است :

 

نام مجله	وابسته به
آموزه های حدیثی	دانشگاه علوم اسلامی رضوی
آموزه های قرآنی	دانشگاه علوم اسلامی رضوی
پژوهش های اندیشه قرآنی	پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
پژوهش های زبانشناختی قرآن	دانشگاه اصفهان
آفاق نور	مؤسسه معارف اسلامی امام رضا (ع)
نامه الهیات	دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق	جامعه المصطفی العالمیه
گفتمان فقه و اصول	دانشگاه علوم اسلامی رضوی
فقه و حقوق ارتباطات	پژوهشکده باقر العلوم
فقه و تاریخ تمدن	دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
فقه و اصول	مدرسه تخصصی عالی فقه و اصول وابسته به مرکز جهانی علوم اسلامی
فقه و اجتهاد	مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم
فقه مقارن	دانشگاه مذاهب اسلامی
فقه حکومتی	موسسه فرهنگی مطالعاتی صراط مبین
رسائل	مرکز آموزش های تخصصی فقه
جستارهای فقهی و اصولی	دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
پیام اجتهاد	مرکز فقهی اهل بیت( علیهم السلام)
پژوهش های فقهی	دانشگاه تهران
پژوهش های فقه و حقوق اسلامی	دانشگاه آزاد - واحد بابل
پژوهش نامه فقهی	جامعة المصطفی العالمیة
آموزه های فقه مدنی	دانشگاه علوم اسلامی رضوی
تحقیقات علوم قرآن و حدیث	دانشگاه الزهرا
پژوهشهای میان رشته‌ای قرآن کریم	جهاد دانشگاهی
پژوهشهای قرآنی	دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
پژوهشنامه نهج البلاغه	دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه معارف قرآنی	دانشگاه علامه طباطبایی
پژوهش‌نامه علوم حدیث تطبیقی	جامعه المصطفی العالمیه
پژوهشنامه ثقلین	پردیس فارابی دانشگاه تهران
پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن	دانشگاه پیام نور
پژوهش های قرآن و حدیث	دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران

 

 

برخی از کلمات کلیدی و حوزههای پژوهشی در رشته الهیات و معارف اسلامی عبارتند از :