رشته برنامهریزی گردشگری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه میشود و به دانشجویان علوم و فنون برنامهریزی و مدیریت در صنعت گردشگری میپردازد. هدف این رشته تربیت متخصصانی است که بتوانند در سطوح مختلف سازمانها و ارگانهای دولتی و غیردولتی مرتبط با گردشگری، به فعالیت بپردازند.
برخی از مهمترین دروسی که در این رشته تدریس میشوند عبارتند از:
جغرافیا و برنامهریزی گردشگری
اقتصاد گردشگری
جامعهشناسی گردشگری
روانشناسی گردشگری
بازاریابی گردشگری
مدیریت اماکن اقامتی
مدیریت رستورانها
راهنمایی گردشگری
برنامهریزی رویدادهای گردشگری
پژوهش در گردشگری
گرایشهای مختلف رشته برنامهریزی گردشگری:
مدیریت گردشگری: این گرایش به مباحث مربوط به مدیریت سازمانها و بنگاههای گردشگری میپردازد.
برنامهریزی توسعه گردشگری: این گرایش به مباحث مربوط به برنامهریزی برای توسعه صنعت گردشگری در سطوح مختلف محلی، منطقهای و ملی میپردازد.
مطالعات فرهنگی گردشگری: این گرایش به مباحث مربوط به فرهنگ و گردشگری و تعاملات بین آنها میپردازد.
گردشگری پایدار: این گرایش به مباحث مربوط به توسعه پایدار گردشگری و حفظ محیط زیست در صنعت گردشگری میپردازد.
با توجه به تحولات سریع و نوظهوری که در صنعت گردشگری در حال وقوع است، موضوعات جدید و بکر زیادی برای تحقیق و نگارش مقاله و پایان نامه در گرایش برنامهریزی گردشگری وجود دارد. در ادامه به برخی از این موضوعات اشاره میکنم:
1. گردشگری پایدار:
بررسی چالشها و فرصتهای توسعه گردشگری پایدار در ایران
نقش گردشگری پایدار در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی
الگوبرداری از بهترین практики گردشگری پایدار در کشورهای دیگر
بررسی تأثیر گردشگری پایدار بر اقتصاد و جوامع محلی
ارائه راهکارهایی برای توسعه گردشگری پایدار در مناطق مختلف ایران
2. گردشگری دیجیتال:
بررسی نقش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در صنعت گردشگری
توسعه پلتفرمهای نوین برای بازاریابی و فروش خدمات گردشگری
استفاده از دادههای بزرگ برای ارائه تجارب شخصیسازیشده به گردشگران
بررسی چالشهای اخلاقی و امنیتی مرتبط با گردشگری دیجیتال
تأثیر گردشگری دیجیتال بر رفتار و ترجیحات گردشگران
3. گردشگری سلامت:
بررسی پتانسیل ایران برای توسعه گردشگری سلامت
معرفی جاذبههای گردشگری سلامت در ایران
بررسی چالشها و موانع توسعه گردشگری سلامت در ایران
ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفیت خدمات گردشگری سلامت در ایران
بررسی نقش گردشگری سلامت در اقتصاد و اشتغالزایی
4. گردشگری خلاق:
معرفی انواع مختلف گردشگری خلاق و پتانسیل آنها در ایران
بررسی نقش گردشگری خلاق در توسعه جوامع محلی
ارائه راهکارهایی برای حمایت از توسعه گردشگری خلاق در ایران
بررسی چالشها و موانع توسعه گردشگری خلاق در ایران
تأثیر گردشگری خلاق بر هویت و فرهنگ محلی
5. گردشگری ورزشی:
بررسی رویدادهای ورزشی بینالمللی و نقش آنها در جذب گردشگر
معرفی جاذبههای گردشگری ورزشی در ایران
بررسی نقش گردشگری ورزشی در توسعه زیرساختهای ورزشی کشور
ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفیت خدمات گردشگری ورزشی در ایران
بررسی تأثیر گردشگری ورزشی بر اقتصاد و اشتغالزایی
6. گردشگری مذهبی:
بررسی نقش اماکن مذهبی در جذب گردشگر
معرفی مسیرهای گردشگری مذهبی در ایران
بررسی چالشها و موانع توسعه گردشگری مذهبی در ایران
ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفیت خدمات گردشگری مذهبی در ایران
بررسی تأثیر گردشگری مذهبی بر فرهنگ و جامعه
7. گردشگری روستایی:
بررسی پتانسیل روستاهای ایران برای توسعه گردشگری روستایی
معرفی جاذبههای گردشگری روستایی در ایران
بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه جوامع محلی
ارائه راهکارهایی برای حمایت از توسعه گردشگری روستایی در ایران
بررسی تأثیر گردشگری روستایی بر محیط زیست
8. گردشگری عشایری:
بررسی شیوه زندگی عشایر و جاذبههای گردشگری آنها
معرفی مسیرهای گردشگری عشایری در ایران
بررسی نقش گردشگری عشایری در حفظ فرهنگ و سنتهای عشایری
ارائه راهکارهایی برای حمایت از توسعه گردشگری عشایری در ایران
بررسی تأثیر گردشگری عشایری بر اقتصاد و معیشت عشایر
9. گردشگری تجربی:
بررسی انواع مختلف گردشگری تجربی و پتانسیل آنها در ایران
معرفی تجربیات گردشگری منحصر به فرد در ایران
بررسی نقش گردشگری تجربی در توسعه جوامع محلی
ارائه راهکارهایی برای حمایت از توسعه گردشگری تجربی در ایران
بررسی تأثیر گردشگری تجربی بر گردشگران
10. گردشگری مسئولانه:
ترویج فرهنگ گردشگری مسئولانه در بین گردشگران و میزبانان
بررسی راهکارهایی برای کاهش اثرات منفی گردشگری بر محیط زیست
ارائه الگوهایی از گردشگری مسئولانه در کشورهای دیگر
بررسی چالشها و موانع توسعه گردشگری مسئولانه در ایران
تأثیر گردشگری مسئولانه بر توسعه پایدار
علاوه بر موضوعات فوق، موارد دیگری نیز می تواند برای تحقیق و نگارش مقاله و پایان نامه در گرایش برنامهریزی گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، می توانید به موضوعات خاص جغرافیایی، مانند گردشگری در یک منطقه یا شهر خاص، یا موضوعات مربوط به گروه های خاص گردشگران، مانند گردشگری زنان یا سالمندان، بپردازید.
در ایران، مجلات علمی پژوهشی متعددی در حوزه برنامهریزی گردشگری منتشر میشوند. برخی از این مجلات از نظر علمی و پژوهشی از اعتبار و جایگاه بالایی برخوردار هستند و مقالات منتشر شده در آنها از نظر علمی ارزشمند و قابل استناد هستند.
در ادامه به معرفی تعدادی از بهترین مجلات علمی پژوهشی ایرانی در گرایش برنامهریزی گردشگری میپردازیم:
1. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری:
این فصلنامه توسط دانشگاه علامه طباطبائی منتشر میشود و به صورت دو فصلی به زبان فارسی با چکیده انگلیسی منتشر میشود.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه مدیریت گردشگری، از جمله بازاریابی گردشگری، برنامهریزی توسعه گردشگری، مدیریت هتلداری و رستورانداری، و گردشگری پایدار را پوشش میدهد.
برخی از مهمترین محورهای موضوعی این فصلنامه عبارتند از:
بازاریابی گردشگری
برنامهریزی توسعه گردشگری
مدیریت هتلداری و رستورانداری
گردشگری پایدار
اقتصاد گردشگری
جامعهشناسی گردشگری
روانشناسی گردشگری
فناوری اطلاعات و ارتباطات در گردشگری
گردشگری فرهنگی
گردشگری ورزشی
گردشگری سلامت
2. فصلنامه پژوهشهای جغرافیا و برنامهریزی گردشگری:
این فصلنامه توسط دانشگاه اصفهان منتشر میشود و به صورت دو فصلی به زبان فارسی با چکیده انگلیسی منتشر میشود.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه جغرافیا و برنامهریزی گردشگری، از جمله جغرافیای گردشگری، برنامهریزی فضایی در گردشگری، آمایش سرزمین در گردشگری، و گردشگری روستایی را پوشش میدهد.
برخی از مهمترین محورهای موضوعی این فصلنامه عبارتند از:
جغرافیای گردشگری
برنامهریزی فضایی در گردشگری
آمایش سرزمین در گردشگری
گردشگری روستایی
گردشگری شهری
گردشگری ساحلی
گردشگری کوهستانی
گردشگری فرهنگی
گردشگری تاریخی
گردشگری طبیعی
3. فصلنامه مطالعات گردشگری و هتلداری ایران:
این فصلنامه توسط دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار منتشر میشود و به صورت دو فصلی به زبان فارسی با چکیده انگلیسی منتشر میشود.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری و هتلداری، از جمله مدیریت هتلداری، بازاریابی گردشگری، مدیریت رویدادهای گردشگری، و گردشگری الکترونیکی را پوشش میدهد.
برخی از مهمترین محورهای موضوعی این فصلنامه عبارتند از:
مدیریت هتلداری
بازاریابی گردشگری
مدیریت رویدادهای گردشگری
گردشگری الکترونیکی
گردشگری سلامت
گردشگری ورزشی
گردشگری فرهنگی
گردشگری مذهبی
گردشگری آموزشی
گردشگری عشایری
4. نشریه مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه:
این نشریه توسط دانشگاه علامه طباطبائی منتشر میشود و به صورت دو فصلی به زبان فارسی با چکیده انگلیسی منتشر میشود.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه علوم مدیریت و توسعه، از جمله مدیریت دولتی، مدیریت بازرگانی، مدیریت منابع انسانی، و گردشگری را پوشش میدهد.
برخی از مهمترین محورهای موضوعی این نشریه عبارتند از:
مدیریت دولتی
مدیریت بازرگانی
مدیریت منابع انسانی
گردشگری
اقتصاد
جامعهشناسی
روانشناسی
علوم سیاسی
روابط بینالملل
5. مجله تحقیقات گردشگری و هتلداری:
این مجله توسط دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک منتشر میشود و به صورت سالانه به زبان فارسی با چکیده انگلیسی منتشر میشود.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری و هتلداری، از جمله مدیریت گردشگری، بازاریابی گردشگری، مدیریت هتلداری، و گردشگری پایدار را پوشش میدهد.
برخی از مهمترین محورهای موضوعی این مجله عبارتند از:
مدیریت گردشگری
بازاریابی گردشگری
مدیریت هتلداری
گردشگری پایدار
اقتصاد گردشگری
جامعهشناسی گردشگری
روانشناسی گردشگری
فناوری اطلاعات و ارتباطات در گردشگری
گردشگری فرهنگی
گردشگری ورزشی
در سطح بینالمللی، مجلات علمی پژوهشی متعددی در حوزه برنامهریزی گردشگری منتشر میشوند که از نظر علمی و پژوهشی از اعتبار و جایگاه بالایی برخوردار هستند و مقالات منتشر شده در آنها از نظر علمی ارزشمند و قابل استناد هستند.
در ادامه به معرفی تعدادی از بهترین مجلات خارجی isi و اسکوپوس در گرایش برنامهریزی گردشگری میپردازیم:
1. Journal of Tourism Research (JTR):
این مجله توسط انجمن تحقیقات گردشگری (Tourism Research Association) منتشر میشود و به صورت دو ماهانه به زبان انگلیسی منتشر میشود.
JTR یکی از معتبرترین مجلات در حوزه گردشگری است و مقالات منتشر شده در آن به طور گسترده توسط محققان و پژوهشگران این حوزه مورد استناد قرار میگیرد.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری، از جمله بازاریابی گردشگری، برنامهریزی توسعه گردشگری، مدیریت هتلداری و رستورانداری، و گردشگری پایدار را پوشش میدهد.
2. Tourism Management:
این مجله توسط انتشارات الزویر (Elsevier) منتشر میشود و به صورت ماهانه به زبان انگلیسی منتشر میشود.
Tourism Management یکی از پرمخاطبترین مجلات در حوزه گردشگری است و مقالات منتشر شده در آن به طور گسترده توسط متخصصان صنعت گردشگری و محققان این حوزه مورد توجه قرار میگیرد.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری، از جمله بازاریابی گردشگری، برنامهریزی توسعه گردشگری، مدیریت هتلداری و رستورانداری، و گردشگری پایدار را پوشش میدهد.
3. Annals of Tourism Research:
این مجله توسط انتشارات الزویر (Elsevier) منتشر میشود و به صورت ماهانه به زبان انگلیسی منتشر میشود.
Annals of Tourism Research یکی از مجلات پیشرو در حوزه گردشگری است و به انتشار مقالات نظری و تجربی در این حوزه میپردازد.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری، از جمله جامعهشناسی گردشگری، روانشناسی گردشگری، اقتصاد گردشگری، و تاریخ گردشگری را پوشش میدهد.
4. Tourism Geography:
این مجله توسط انتشارات تیلور و فرانسیس (Taylor & Francis) منتشر میشود و به صورت سه ماهانه به زبان انگلیسی منتشر میشود.
Tourism Geography به بررسی روابط بین فضا و گردشگری میپردازد و مقالات منتشر شده در آن به موضوعاتی مانند جغرافیای گردشگری، برنامهریزی فضایی در گردشگری، و آمایش سرزمین در گردشگری میپردازد.
5. International Journal of Tourism Research:
این مجله توسط انتشارات جان ویلی و پسران (John Wiley & Sons) منتشر میشود و به صورت دو ماهانه به زبان انگلیسی منتشر میشود.
International Journal of Tourism Research به انتشار مقالات پژوهشی در حوزه گردشگری میپردازد و مقالات منتشر شده در آن به طور گسترده توسط محققان این حوزه مورد استناد قرار میگیرد.
این مجله موضوعات مختلفی در حوزه گردشگری، از جمله بازاریابی گردشگری، برنامهریزی توسعه گردشگری، مدیریت هتلداری و رستورانداری، و گردشگری پایدار را پوشش میدهد.
ادامه تحصیل در گرایش برنامهریزی گردشگری میتواند مزایای متعددی برای شما داشته باشد، از جمله:
کسب دانش و مهارتهای تخصصی در حوزه گردشگری: در این گرایش، دانشجویان با مفاهیم و مبانی مختلف گردشگری، از جمله جغرافیا و برنامهریزی گردشگری، اقتصاد گردشگری، جامعهشناسی گردشگری، روانشناسی گردشگری، بازاریابی گردشگری، مدیریت اماکن اقامتی، مدیریت رستورانها، راهنمایی گردشگری، برنامهریزی رویدادهای گردشگری، و پژوهش در گردشگری آشنا میشوند. این دانش و مهارتها میتواند آنها را برای فعالیت در سطوح مختلف صنعت گردشگری آماده کند.
فرصتهای شغلی متنوع: با توجه به رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران و جهان، فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری میتوانند در سطوح مختلف سازمانها و ارگانهای دولتی و غیردولتی مرتبط با گردشگری، به فعالیت بپردازند. برخی از این سازمانها و ارگانها عبارتند از: سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت امور خارجه، کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، آژانسهای مسافرتی، هتلها و رستورانها، شرکتهای هواپیمایی، فرودگاهها، راه آهن، و سازمانهای بینالمللی مرتبط با گردشگری.
امکان کارآفرینی: با توجه به خلاقیت و نوآوری که در این رشته وجود دارد، فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری میتوانند با ایدههای نو و خلاقانه خود در این صنعت کارآفرینی کنند و برای خود و دیگران شغل ایجاد کنند.
ارتباط با افراد مختلف: صنعت گردشگری با افراد از فرهنگها و ملیتهای مختلف سروکار دارد. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند با افراد مختلف از سراسر جهان ارتباط برقرار کرده و تجربیات جدیدی کسب کنند.
سفر به نقاط مختلف جهان: بسیاری از مشاغل در صنعت گردشگری مستلزم سفر به نقاط مختلف جهان است. این امر میتواند برای افرادی که علاقهمند به سفر و کشف مکانهای جدید هستند، جذاب باشد.
بازار کار گرایش برنامهریزی گردشگری نیز در حال حاضر از وضعیت مطلوبی برخوردار است. با توجه به رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران و جهان، تقاضا برای فارغالتحصیلان این رشته در حال افزایش است.
برخی از عواملی که میتوانند به افزایش تقاضا برای فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری کمک کنند عبارتند از:
رشد اقتصادی: با رشد اقتصادی، مردم تمایل بیشتری به سفر و گردشگری پیدا میکنند.
افزایش درآمد: با افزایش درآمد، مردم پول بیشتری برای صرف تفریح و گردشگری دارند.
توسعه زیرساختهای گردشگری: توسعه زیرساختهای گردشگری، مانند هتلها، رستورانها، و فرودگاهها، میتواند به رونق صنعت گردشگری و افزایش تقاضا برای فارغالتحصیلان این رشته کمک کند.
ایجاد رویدادهای جدید گردشگری: برگزاری رویدادهای جدید گردشگری، مانند جشنوارهها و کنفرانسها، میتواند به جذب گردشگر و افزایش تقاضا برای فارغالتحصیلان این رشته کمک کند.
در کنار مزایایی که در بخش قبلی به آنها اشاره شد، گرایش برنامهریزی گردشگری میتواند معایبی نیز داشته باشد که باید قبل از انتخاب این رشته به آنها توجه کنید.
برخی از این معایب عبارتند از:
رقابت بالا: با توجه به محبوبیت این رشته، رقابت برای ورود به دانشگاه و پیدا کردن شغل در این رشته بالا است.
فشار کاری: ساعات کاری در برخی از مشاغل در صنعت گردشگری، مانند هتلداری و رستورانداری، میتواند طولانی و طاقتفرسا باشد.
کار در تعطیلات: برخی از مشاغل در صنعت گردشگری، مانند راهنمایی گردشگری و کار در آژانسهای مسافرتی، در تعطیلات و آخر هفتهها شلوغتر هستند و ممکن است شما مجبور باشید در این زمانها کار کنید.
مواجهه با مشتریان ناراضی: در صنعت گردشگری، ممکن است با مشتریان ناراضی یا پرتوقع مواجه شوید که باید با صبر و حوصله با آنها برخورد کنید.
عدم ثبات شغلی: در برخی از مشاغل در صنعت گردشگری، مانند راهنمایی گردشگری و کار در آژانسهای مسافرتی، ممکن است با عدم ثبات شغلی مواجه باشید و شغل شما به فصل یا تعداد گردشگران بستگی داشته باشد.
علاوه بر موارد فوق، برخی از چالشهای کلی که ممکن است در بازار کار با آنها مواجه شوید عبارتند از:
عدم تطابق مهارتها با نیازهای بازار کار: ممکن است مهارتهایی که در دانشگاه یاد میگیرید با نیازهای واقعی بازار کار مطابقت نداشته باشد.
فقدان تجربه کاری: برای پیدا کردن شغل در این رشته، به تجربه کاری نیاز دارید. این امر میتواند برای فارغالتحصیلان جدید که هیچ تجربه کاری ندارند، چالشبرانگیز باشد.
دسترسی به شغل در مناطق خاص: ممکن است در برخی از مناطق، به خصوص در مناطق کوچک یا کمگردشگر، پیدا کردن شغل در این رشته دشوار باشد.
مهاجرت تحصیلی و کاری یکی از گزینههایی است که فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری میتوانند برای ارتقای سطح تحصیلات و شغلی خود از آن استفاده کنند.
در ادامه به برخی از مزایای مهاجرت تحصیلی و کاری برای فارغالتحصیلان این رشته اشاره میکنم:
دسترسی به آموزش با کیفیت: در برخی از کشورهای جهان، دانشگاههای معتبری در حوزه گردشگری وجود دارند که میتوانند آموزشهای با کیفیتی را به دانشجویان ارائه دهند.
فرصتهای شغلی بهتر: در برخی از کشورهای جهان، تقاضا برای فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری بیشتر است و این امر میتواند منجر به فرصتهای شغلی بهتر با حقوق و مزایای بالاتر شود.
تجربه زندگی در یک کشور جدید: مهاجرت میتواند فرصتی برای تجربه زندگی در یک کشور جدید با فرهنگ و آداب و رسوم متفاوت باشد.
افزایش درآمد: در برخی از کشورهای جهان، سطح درآمد در مشاغل مرتبط با گردشگری بالاتر از ایران است.
ارتقای سطح زبان: مهاجرت به یک کشور انگلیسیزبان یا آلمانیزبان میتواند فرصتی برای یادگیری و ارتقای سطح زبان شما باشد.
با توجه به موارد فوق، میتوان گفت که مهاجرت تحصیلی و کاری میتواند انتخابی مناسب برای فارغالتحصیلان گرایش برنامهریزی گردشگری باشد که به دنبال ارتقای سطح تحصیلات و شغلی خود و تجربه زندگی در یک کشور جدید هستند.
البته، مهاجرت نیز مانند هر کار دیگری، چالشهای خاص خود را دارد. برخی از این چالشها عبارتند از:
هزینههای بالا: هزینههای تحصیل و زندگی در کشورهای خارجی میتواند بالا باشد.
دوری از خانواده و دوستان: مهاجرت میتواند به معنای دوری از خانواده و دوستان باشد که میتواند برای برخی افراد دشوار باشد.
انطباق با فرهنگ جدید: انطباق با فرهنگ جدید و آداب و رسوم جدید میتواند چالشبرانگیز باشد.
یادگیری زبان جدید: یادگیری یک زبان جدید میتواند دشوار باشد، به خصوص اگر به زبان انگلیسی یا آلمانی مسلط نباشید.
یافتن شغل: پیدا کردن شغل در یک کشور جدید، به خصوص اگر سابقه کار در آن کشور نداشته باشید، میتواند دشوار باشد.
چاپ مقاله در مجلات علمی پژوهشی معتبر یکی از مهمترین راههای انتشار یافتههای علمی و پژوهشی و تبادل نظر با سایر محققان در حوزه برنامهریزی گردشگری است.
برای چاپ مقاله در این گرایش، مراحل زیر را باید طی کنید:
1. انتخاب موضوع: اولین قدم برای چاپ مقاله، انتخاب موضوعی مناسب در حوزه برنامهریزی گردشگری است. موضوع مقاله باید جدید، اصلی، و دارای اهمیت علمی باشد.
2. انجام تحقیق: پس از انتخاب موضوع، باید به طور جامع در مورد آن تحقیق کنید. برای این کار، میتوانید از منابع مختلفی مانند کتابخانهها، پایگاههای اطلاعاتی علمی، و اینترنت استفاده کنید.
3. نگارش مقاله: پس از انجام تحقیق، باید مقاله خود را به صورت منظم، منسجم، و با رعایت اصول نگارش علمی بنویسید.
4. انتخاب مجله: پس از نگارش مقاله، باید مجلهای مناسب برای چاپ آن انتخاب کنید. مجلهای که انتخاب میکنید باید معتبر، مرتبط با موضوع مقاله، و دارای فرآیند داوری باشد.
5. ارسال مقاله: پس از انتخاب مجله، باید مقاله خود را طبق دستورالعملهای آن مجله ارسال کنید.
6. داوری مقاله: پس از ارسال مقاله، مقاله شما توسط داوران متخصص در حوزه برنامهریزی گردشگری داوری خواهد شد.
7. پذیرش یا رد مقاله: در نهایت، مجله به شما اطلاع خواهد داد که آیا مقاله شما پذیرفته شده است یا خیر.