مقدمه
طرح جایگزین خدمت سربازی، موسوم به طرح شهید صیاد شیرازی، ابتکاری از بنیاد ملی نخبگان است که با هدف بهره‌مندی از ظرفیت‌های علمی، پژوهشی، و فرهنگی نخبگان و دانش‌آموختگان برتر حوزوی و دانشگاهی طراحی شده است.
این طرح به افراد واجد شرایط امکان می‌دهد تا دوره خدمت نظام وظیفه خود را در قالب فعالیت‌های پژوهشی، فناورانه، تبلیغی، یا فرهنگی سپری کرده و کارت پایان خدمت دریافت کنند.
در این مقاله، به بررسی جامع جزئیات این طرح برای طلاب و دانشجویان، شرایط، مدارک لازم، زمان‌بندی، و جدول امتیازبندی آن می‌پردازیم.
کلمات کلیدی: طرح شهید صیاد شیرازی، خدمت سربازی، بنیاد ملی نخبگان، طلاب، دانشجویان، نظام وظیفه تخصصی، امتیازبندی فعالیت‌های پژوهشی
طرح شهید صیاد شیرازی چیست؟
طرح شهید صیاد شیرازی بر اساس آیین‌نامه شناسایی و پشتیبانی از برگزیدگان حوزوی (مصوب 1394/5/7 هیئت امنای بنیاد ملی نخبگان) و با هدف استفاده بهینه از توانمندی‌های نخبگان حوزوی و دانشگاهی تدوین شده است. این طرح به نام امیر سپهبد علی صیاد شیرازی، یکی از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی ایران، نام‌گذاری شده است. در این طرح، برگزیدگان پس از گذراندن دوره آموزش نظامی، در پروژه‌های پژوهشی، فناورانه، تبلیغی، یا فرهنگی فعالیت می‌کنند و مدت خدمت آن‌ها حداقل نیمی از دوره رسمی نظام وظیفه سایر مشمولان هم‌تراز است.
شرایط بهره‌مندی از طرح
برای طلاب
دانش‌آموختگان حوزوی (سطح 3 و 4) و طلاب مشغول به تحصیل در سطح 4 می‌توانند از این طرح بهره‌مند شوند. شرایط به شرح زیر است:
دانش‌آموختگان سطح 3
حداقل 50 امتیاز از فعالیت‌های تبلیغی موفق با ارائه گواهی از مراجع معتبر (هر روز تبلیغ معادل یک امتیاز).
حداقل 150 امتیاز از مجموع فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی، فناورانه، و فرهنگی بر اساس جدول امتیازبندی.
فرصت ارائه درخواست تا یک سال پس از دانش‌آموختگی.
دانش‌آموختگان سطح 4
حداقل 80 امتیاز از فعالیت‌های تبلیغی موفق با ارائه گواهی از مراجع معتبر.
حداقل 220 امتیاز از مجموع فعالیت‌های دیگر بر اساس جدول امتیازبندی.
فرصت ارائه درخواست تا یک سال پس از دانش‌آموختگی.
نکات مهم برای طلاب
طلاب سطح 4 مشغول به تحصیل با موافقت رسمی محل تحصیل می‌توانند از شرایط سطح 4 بهره‌مند شوند.
مدارک تحصیلی اخذشده در خارج از کشور باید توسط مراکز مربوطه (مرکز امور نخبگان حوزه‌های علمیه قم یا خراسان) ارزشیابی و تأیید شود.
دانش‌آموختگان سطح 4 نمی‌توانند از شرایط سطح 3 استفاده کنند.
برای دانشجویان
دانش‌آموختگان دانشگاهی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری می‌توانند از طرح مشابهی (طرح جایگزین خدمت بنیاد ملی نخبگان) بهره‌مند شوند. شرایط برای دانشجویان شامل موارد زیر است:
دارا بودن امتیازات لازم از فعالیت‌های علمی، پژوهشی، و فناورانه (مشابه جدول امتیازبندی طلاب).
ارائه مدارک معتبر از جمله مقالات علمی، اختراعات ثبت‌شده، یا جوایز معتبر.
ثبت درخواست در سامانه بنیاد ملی نخبگان و تأیید توسط کارگروه مربوطه.
دانشجویان دکتری در حال تحصیل می‌توانند با موافقت دانشگاه و احراز شرایط، از این طرح استفاده کنند.
مدارک لازم
برای بهره‌مندی از طرح، متقاضیان باید مدارک زیر را ارائه دهند:
مدارک تحصیلی: گواهی دانش‌آموختگی (سطح 3 یا 4 برای طلاب، کارشناسی ارشد یا دکتری برای دانشجویان) یا تأییدیه تحصیل در سطح 4/دکتری.
گواهی فعالیت‌های تبلیغی: برای طلاب، گواهی از مراجع معتبر برای اثبات فعالیت‌های تبلیغی.
مستندات فعالیت‌های علمی و پژوهشی: شامل مقالات منتشرشده، کتاب‌های تألیفی یا ترجمه‌شده، گواهی جوایز، و سایر فعالیت‌های مندرج در جدول امتیازبندی.
مدارک هویتی: کپی شناسنامه و کارت ملی.
فرم درخواست: تکمیل فرم ثبت‌نام در سامانه اطلاعاتی اعلام‌شده توسط مراکز.
زمان‌بندی
ثبت درخواست: متقاضیان باید در بازه‌های زمانی اعلام‌شده توسط مراکز (مرکز امور نخبگان حوزه‌های علمیه قم یا خراسان برای طلاب، یا بنیاد ملی نخبگان برای دانشجویان) درخواست خود را ثبت کنند.
بررسی و ارزیابی: پرونده‌ها توسط مراکز بررسی و راستی‌آزمایی شده و سپس توسط کارگروه تخصصی ارزیابی می‌شود.
معرفی به نیروهای مسلح: پس از تأیید، متقاضیان به نیروهای مسلح معرفی شده و مراحل بعدی از طریق مراجع نظامی پیگیری می‌شود.
مهلت اعتراض: در صورت عدم تأیید، متقاضی می‌تواند پس از حداقل 3 ماه و با ارتقای فعالیت‌های خود، درخواست مجدد ارائه دهد.
جدول امتیازبندی
جدول زیر امتیازات فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی، فناورانه، تبلیغی، و فرهنگی را برای دانش‌آموختگان حوزوی (سطح 3 و 4) نشان می‌دهد:
عنوان فعالیت | حداکثر امتیاز (سطح 3) | حداکثر امتیاز (سطح 4) |
|---|---|---|
| المپیادهای علمی حوزوی | ||
| رتبه اول | 100 | 100 |
| رتبه دوم | 75 | 75 |
| رتبه سوم | 50 | 50 |
| میانگین کل (آموزشی) | ||
| سطح 2 | (18 - میانگین کل) × 75 | (18 - میانگین کل) × 50 |
| سطح 3 | (17 - میانگین کل) × 60 | (17 - میانگین کل) × 40 |
| سطح 4 | - | (17 - میانگین کل) × 80 |
| پایان‌نامه | ||
| سطح 3 (عالی/خوب) | 15 / 7 | - |
| سطح 4 (عالی/خوب) | - | 20 / 10 |
| میانگین مصاحبه‌های علمی تخصصی | ||
| سطح 2 و 3 | (16 - میانگین کل) × 50 | (16 - میانگین کل) × 50 |
| سطح 4 | - | (16 - میانگین کل) × 50 |
| مقالات علمی (نشریات معتبر بین‌المللی) | ||
| Q1 | 50 × ضریب جایگاه نویسنده | 50 × ضریب جایگاه نویسنده |
| Q2 | 40 × ضریب جایگاه نویسنده | 40 × ضریب جایگاه نویسنده |
| Q3 | 25 × ضریب جایگاه نویسنده | 25 × ضریب جایگاه نویسنده |
| Q4 | 5 × ضریب جایگاه نویسنده | 5 × ضریب جایگاه نویسنده |
| مقالات علمی پژوهشی | 30 × ضریب جایگاه نویسنده | 30 × ضریب جایگاه نویسنده |
| مقالات علمی ترویجی | 5 × ضریب جایگاه نویسنده | 5 × ضریب جایگاه نویسنده |
| مقالات علمی تخصصی (حوزوی) | 10 × ضریب جایگاه نویسنده | 10 × ضریب جایگاه نویسنده |
| سخنرانی در همایش‌های معتبر | 10 × ضریب جایگاه نویسنده | 10 × ضریب جایگاه نویسنده |
| پوستر در همایش‌های معتبر | 5 × ضریب جایگاه نویسنده | 5 × ضریب جایگاه نویسنده |
| کرسی‌های نظریه‌پردازی | ||
| ارائه نظریه | 150 × درصد امتیاز اکتسابی | 150 × درصد امتیاز اکتسابی |
| نوآوری | 100 × درصد امتیاز اکتسابی | 100 × درصد امتیاز اکتسابی |
| نقد نظریه | 75 × درصد امتیاز اکتسابی | 75 × درصد امتیاز اکتسابی |
| مناظره علمی | 75 × درصد امتیاز اکتسابی | 75 × درصد امتیاز اکتسابی |
| کرسی آزاداندیشی | 50 × درصد امتیاز اکتسابی | 50 × درصد امتیاز اکتسابی |
| طرح‌های پژوهشی مصوب | 150 (مجموع) | 150 (مجموع) |
| دستیاری پژوهشی/مدیریت پژوهشی | 45 (مجموع) | 45 (مجموع) |
| کتاب علمی (کامل) | ||
| انتشارات مورد تأیید | 100 × ضریب جایگاه نویسنده | 100 × ضریب جایگاه نویسنده |
| سایر انتشارات | 10 × ضریب جایگاه نویسنده | 10 × ضریب جایگاه نویسنده |
| کتاب علمی (فصل‌نگار) | 20 × ضریب جایگاه نویسنده | 20 × ضریب جایگاه نویسنده |
| ترجمه علمی کتاب | ||
| انتشارات مورد تأیید | 25 × ضریب جایگاه نویسنده | 25 × ضریب جایگاه نویسنده |
| سایر انتشارات | 5 × ضریب جایگاه نویسنده | 5 × ضریب جایگاه نویسنده |
| کتاب سال حوزه | ||
| برگزیده | 100 × ضریب جایگاه نویسنده | 100 × ضریب جایگاه نویسنده |
| شایسته تقدیر | 75 × ضریب جایگاه نویسنده | 75 × ضریب جایگاه نویسنده |
| ترجمه برگزیده/شایسته تقدیر | 25 × ضریب جایگاه نویسنده | 25 × ضریب جایگاه نویسنده |
| طالب نمونه کشوری | ||
| سطح 2 | 30 | - |
| سطح 3 | 40 | - |
| سطح 4 | - | 50 |
| مجموع | 70 | 70 |
| جشنواره فارابی | ||
| رتبه اول (جوان) | 120 × سهم مشارکت | 120 × سهم مشارکت |
| رتبه دوم (جوان) | 100 × سهم مشارکت | 100 × سهم مشارکت |
| رتبه سوم (جوان) | 80 × سهم مشارکت | 80 × سهم مشارکت |
| رتبه اول (بزرگسال) | 350 × سهم مشارکت | 350 × سهم مشارکت |
| رتبه دوم (بزرگسال) | 300 × سهم مشارکت | 300 × سهم مشارکت |
| رتبه سوم (بزرگسال) | 250 × سهم مشارکت | 250 × سهم مشارکت |
| کتاب سال جمهوری اسلامی | ||
| برگزیده | 350 × ضریب جایگاه نویسنده | 350 × ضریب جایگاه نویسنده |
| شایسته تقدیر | 300 × ضریب جایگاه نویسنده | 300 × ضریب جایگاه نویسنده |
| ترجمه برگزیده | 175 × ضریب جایگاه نویسنده | 175 × ضریب جایگاه نویسنده |
| ترجمه شایسته تقدیر | 150 × ضریب جایگاه نویسنده | 150 × ضریب جایگاه نویسنده |
| جشنواره علامه حلی | ||
| کتاب (رتبه اول) | 60 / 70 / 80 (سطح 2/3/4) | 80 |
| کتاب (رتبه دوم) | 50 / 60 / 70 (سطح 2/3/4) | 70 |
| کتاب (رتبه سوم) | 40 / 50 / 60 (سطح 2/3/4) | 60 |
| رساله/پایان‌نامه (رتبه اول) | 50 / 60 / 70 (سطح 2/3/4) | 70 |
| رساله/پایان‌نامه (رتبه دوم) | 40 / 50 / 60 (سطح 2/3/4) | 60 |
| رساله/پایان‌نامه (رتبه سوم) | 30 / 40 / 50 (سطح 2/3/4) | 50 |
| مقاله (رتبه اول) | 30 / 40 / 50 (سطح 2/3/4) | 50 |
| مقاله (رتبه دوم) | 25 / 30 / 40 (سطح 2/3/4) | 40 |
| مقاله (رتبه سوم) | 20 / 25 / 30 (سطح 2/3/4) | 30 |
| فعالیت‌های علمی-اجتماعی، فرهنگی، و تبلیغی | ||
| عضویت در کانون‌های فرهنگی/تشکل‌های طالب | 10 (مجموع) | 10 (مجموع) |
| شرکت در اردوهای جهادی | 50 (مجموع) | 50 (مجموع) |
| مدیریت فرهنگی و تبلیغی | 45 (مجموع) | 45 (مجموع) |
| حفظ قرآن | 90 (مجموع) | 90 (مجموع) |
| حفظ نهج‌البلاغه | 80 (مجموع) | 80 (مجموع) |
| دستیاری تدریس/مدیریت آموزشی | 45 (مجموع) | 45 (مجموع) |
| برگزیدگی در رویدادهای مسئله‌محور (طرح شهید بابایی) | 50 (مجموع) | 50 (مجموع) |
| عضویت در هسته‌های پژوهشی/فناورانه (طرح شهید احمدی روشن) | 100 (مجموع) | 100 (مجموع) |
| عضویت در هیئت مدیره انجمن‌های علمی | 20 (مجموع) | 20 (مجموع) |
| دبیری انجمن‌های علمی | 20 (مجموع) | 20 (مجموع) |
| برگزیدگان هنری/ادبی/قرآنی | ||
| ممتاز | 100 | 100 |
| سرآمد | 150 | 150 |
| سایر فعالیت‌ها | 100 (به تشخیص مراکز) | 100 (به تشخیص مراکز) |
نکات محاسبه امتیاز
حداکثر مقالات: برای سطح 3 حداکثر 5 مقاله و برای سطح 4 حداکثر 10 مقاله با بالاترین امتیاز محاسبه می‌شود.
حداکثر کتاب‌ها: برای سطح 3 حداکثر 2 کتاب و برای سطح 4 حداکثر 4 کتاب با بالاترین امتیاز محاسبه می‌شود.
ضریب زمانی: امتیاز فعالیت‌ها به ازای هر سال فاصله بین تاریخ درخواست و تاریخ انجام فعالیت یا دانش‌آموختگی در ضریب 2/3 ضرب می‌شود.
انتشارات معتبر: فهرست انتشارات مورد تأیید توسط معاونت آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان تعیین می‌شود.
چه افرادی شامل طرح می‌شوند؟
طلاب: دانش‌آموختگان سطح 3 و 4 حوزه‌های علمیه (داخل یا خارج کشور) و طلاب سطح 4 در حال تحصیل.
دانشجویان: دانش‌آموختگان کارشناسی ارشد و دکتری یا دانشجویان دکتری با شرایط مشابه.
شرایط عمومی: حضور در ایران طی دوره خدمت، ارائه مدارک معتبر، و عدم ارائه اطلاعات خلاف واقع (که منجر به محرومیت از تسهیلات و پیگیری قانونی می‌شود).
فرایند اجرا
ثبت‌نام: متقاضیان پرونده خود را در سامانه اطلاعاتی مراکز تکمیل و درخواست خود را ثبت می‌کنند.
راستی‌آزمایی: مراکز پرونده‌ها را بررسی و راستی‌آزمایی می‌کنند.
ارزیابی توسط کارگروه: کارگروه متشکل از مدیر معاونت آینده‌سازان، رؤسای مراکز، و دو صاحب‌نظر حوزوی، متقاضیان را ارزیابی و برگزیدگان را به بنیاد ملی نخبگان معرفی می‌کند.
معرفی به نیروهای مسلح: برگزیدگان برای انجام پروژه‌های پژوهشی یا تبلیغی به نیروهای مسلح معرفی می‌شوند.
پیگیری مراحل: متقاضیان مراحل بعدی را از طریق مراجع نظامی پیگیری می‌کنند.
مزایای طرح
کاهش مدت خدمت: حداقل نیمی از دوره رسمی نظام وظیفه.
فعالیت تخصصی: انجام پروژه‌های پژوهشی، فناورانه، یا تبلیغی به‌جای خدمت نظامی سنتی.
دریافت کارت پایان خدمت: پس از اتمام پروژه‌ها.
حقوق: پرداخت حقوق مطابق مقررات نیروهای مسلح.
سؤالات متداول
- طرح شهید صیاد شیرازی چیست؟
پاسخ: طرحی برای نخبگان حوزوی و دانشگاهی جهت گذراندن خدمت سربازی با پروژه‌های پژوهشی، فناورانه یا تبلیغی. - چه کسانی واجد شرایط هستند؟
پاسخ: طلاب سطح 3 و 4، طلاب سطح 4 در حال تحصیل، و دانش‌آموختگان کارشناسی ارشد و دکتری. - شرایط طلاب سطح 3 چیست؟
پاسخ: حداقل 50 امتیاز تبلیغی و 150 امتیاز از فعالیت‌های علمی و فرهنگی. - شرایط طلاب سطح 4 چیست؟
پاسخ: حداقل 80 امتیاز تبلیغی و 220 امتیاز از سایر فعالیت‌ها. - دانشجویان چه شرایطی دارند؟
پاسخ: ارائه مدارک معتبر علمی (مقالات، اختراعات) و تأیید بنیاد ملی نخبگان. - مدارک لازم چیست؟
پاسخ: گواهی تحصیلی، گواهی فعالیت تبلیغی، مستندات علمی، مدارک هویتی، فرم درخواست. - مدت خدمت چقدر است؟
پاسخ: حداقل نیمی از دوره رسمی نظام وظیفه. - آیا خروج از کشور ممکن است؟
پاسخ: خیر، مگر با مجوز نیروهای مسلح. - امتیازات چگونه محاسبه می‌شوند؟
پاسخ: بر اساس جدول امتیازبندی (مقالات، کتاب‌ها، فعالیت‌های فرهنگی) با ضریب زمانی. - در صورت رد درخواست چه باید کرد؟
پاسخ: پس از 3 ماه و ارتقای فعالیت‌ها، درخواست مجدد ثبت کنید. - ارائه اطلاعات نادرست چه عواقبی دارد؟
پاسخ: محرومیت از تسهیلات و امکان پیگیری قانونی. - چگونه رزومه علمی تقویت شود؟
پاسخ: با چاپ مقالات و تألیف کتاب. تدبیرساز در این زمینه کمک می‌کند. - فرایند ثبت‌نام چیست؟
پاسخ: ثبت در سامانه مراکز، راستی‌آزمایی، ارزیابی کارگروه، معرفی به نیروهای مسلح. - حقوق چگونه پرداخت می‌شود؟
پاسخ: طبق مقررات نیروهای مسلح. - طلاب در حال تحصیل می‌توانند شرکت کنند؟
پاسخ: بله، طلاب سطح 4 با موافقت محل تحصیل.
درباره شهید صیاد شیرازی
امیر سپهبد علی صیاد شیرازی در سال 1323 در کبودگنبد مشهد متولد شد. وی پس از تحصیل در دانشکده افسری و خدمت در ارتش، به دلیل شایستگی‌هایش به فرماندهی نیروی زمینی ارتش منصوب شد. او در عملیات‌های متعدد جنگ تحمیلی از جمله طریق‌القدس، فتح‌المبین، و مرصاد نقش کلیدی داشت. صیاد شیرازی در سال 1378 به دست منافقین به شهادت رسید و نام او به‌عنوان نماد شجاعت و خدمت در این طرح گرامی داشته شده است.
طرح شهید صیاد شیرازی فرصتی بی‌نظیر برای نخبگان حوزوی و دانشگاهی است تا با استفاده از توانمندی‌های خود، خدمت سربازی را به‌صورت تخصصی و با ارزش افزوده بالا سپری کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر یا دریافت مشاوره در خصوص تهیه مدارک و نگارش مقالات علمی جهت اخذ امتیازات لازم، می‌توانید با تیم تخصصی تدبیرساز تماس بگیرید. ما در تدبیرساز با ارائه خدمات حرفه‌ای پذیرش و چاپ مقاله در مجلات علمی معتبر، به شما کمک می‌کنیم تا رزومه علمی خود را تقویت کرده و شانس بهره‌مندی از این طرح را افزایش دهید.