درخواست‌های زیادی داشتیم در مورد اطلاعات کلی از جو مصاحبه دکتری وجود دارد و اینکه کلاً چه سؤالاتی پرسیده می‌شود، چگونه خود را برای جلسه مصاحبه دکتری آماده کنیم؟ چه پارامترهایی امتیازآور هستند و در مجموع اطلاعات کلی و جزئی در مورد مصاحبه دکتری.
لذا در این مقاله قصد داریم که هر آنچه در این زمینه مهم است را بیان کنیم تا با رعایت این موارد تا حد زیادی سربلند از مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد و سراسری بیرون بیایید.
هدف از برگزاری مصاحبه این است که شما مورد بررسی و محک‌زنی قرار بگیرید تا ببینند آیا شما شرایط لازم برای ادامه تحصیل را دارید؟ بنابراین نکته مهم این است که قطعاً سؤالات و مروری بر روی دروس و مفاهیم پایه‌ای رشته تحصیلی شما خواهد شد. از اطلاعات به‌روز سؤالاتی پرسیده خواهد شد، اینکه در جهان پیرامون شما در حال حاضر در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی چه می‌گذرد؟ اتفاق‌های بروز و تحلیل شما از آن‌ها چیست؟ معرفی شما توسط یکی از اساتید تأثیر زیادی دارد لذا سعی کنید چند توصیه‌نامه از اساتید خود داشته باشید. حتماً می‌توانید استاد مشاور و راهنمای خود را در مقطع ارشد مد نظر قرار دهید و یک توصیه‌نامه به صورت پرینت رنگی از ایشان بگیرید.
نکته: پوشه‌ای تهیه کنید تا اطلاعات خود را به صورت منظم تهیه و در آن قرار دهید. مقالات، سوابق تدریس، ترجمه‌ها، کتب، توصیه‌نامه‌ها، مدارک زبان همه و همه به صورت طبقه‌بندی شده و منظم باشند. اساتید روی این موضوع حساس هستند.
در صورتی که از پایان‌نامه دفاع کرده باشید از شما سؤال خواهد شد و خواهند خواست در مورد آن و روش تحقیقتان توضیح دهید تا حدی که تسلط کامل شما محرز شده و اطمینان پیدا کنند که پروژه ارشد را خودتان انجام داده‌اید.
اگر چه الزامی به داشتن رزومه نیست اما داشتن آن به صورت حرفه‌ای و علمی یکی از مهمترین آیتم‌هایی است که بایستی به همراه خود داشته باشید. رزومه را در بخش‌های اطلاعات شخصی، اطلاعات آموزشی و اطلاعات پژوهشی تهیه کنید فایل‌های استانداردی برای تهیه رزومه وجود دارند، از آن‌ها استفاده کنید که بهتر است.
به زبان انگلیسی از شما سؤالاتی خواهد شد حتی در مواردی شاید در بدو شروع جلسه اینگونه باشد، شما با تسلط و اعتماد به نفس صحبت کنید و خود را نبازید. برای بقیه هم همینگونه است و بعد از آن به زبان فارسی نیز از شما سؤال خواهد شد. هنگامی که شما ادعای دارا بودن مدرک زبان مطرح کرده باشید به صورت تخصصی با شما صحبت خواهند کرد. اگر حتی مدرک زبان ندارید که 6 امتیاز از 20 امتیاز مربوطه را بگیرید، حداقل مکالمه عمومی (General) شامل معرفی خود، پرزنت چکیده پروژه ارشد و اینطور موارد را تمرین کرده و بلد باشید تا 2 الی 3 امتیاز از 20 امتیاز شامل شما شود.
خیلی از اساتید و هیئت‌های ژوری بر روی روش تحقیق حساس هستند و می‌توانید برای تقویت رزومه خود در مجلات معتبر مقاله اکسپت یا چاپ شده داشته باشید و روی آن‌ها مانور بدهید.
پاسخ سؤالات را کامل بدهید و با پیشینه پژوهشی خود مرتبط کنید اگر پاسخ را نمی‌دانید صادقانه بگوئید که در حال حاضر اطلاع یا حضور ذهن ندارم.
در مورد انگیزه شما از ادامه تحصیل سؤال می‌شود و شما باید مجاب کنید که به رشته تحصیلی خود علاقمند هستید و دست از تلاش برنمی‌دارید. یکی از پارامترهایی که بیانگر انگیزه (Motivation) شماست وجود یک برنامه مدون برای دوره دکتری و حتی برای رساله دکتری می‌باشد. بیان کنید که قصد کار در چه حوزه‌ای دارید و تمرکز تحقیقی شما بر روی چه چیزهایی خواهد بود. این موضوع کمک خوبی به انتخاب شما خواهد کرد.
اینها اطلاعاتی کلی در مورد فضای مصاحبه دکتری بودند.
اگر سؤالاتی که از شما قرار است پرسیده شود را بخواهیم طبقه‌بندی کنیم، اینگونه است که در مورد معرفی، هدف و انگیزه شما در مورد قبولی در مقطع دکتری سؤال خواهد شد. لذا به صورت فارسی و انگلیسی این موارد را مرور کرده و به حافظه خود بسپارید.
در مورد پروژه کارشناسی و کارشناسی ارشد از شما سؤال خواهد شد، روش تحقیق و چکیده آن را به صورت فارسی و انگلیسی بلد باشید و کامل آن را پرزنت کنید.
از سوابق پژوهشی شما پرسیده خواهد شد، اینکه چه مقالاتی در مجلات علمی پژوهشی، مجلات علمی تخصصی-ترویجی در همایشات داخلی و خارجی دارید، آیا ثبت اختراع داشته‌اید؟ آیا گواهینامه کوتاه مدت معتبر دارید؟ آیا کتاب تألیف شده دارید؟ آیا سابقه تدریس دارید؟ اینها موارد مهمی هستند که باید روی بیان آن‌ها به زبان انگلیسی کار کنید.
در مورد دروس تخصصی رشته خود نیز مروری داشته باشید. ممکن است مفاهیم پایه پس از گذشت سالیان از ذهن دور شده باشند لذا مرور کنید. زمینه پژوهشی و انگیزه و پروپوزالی که می‌خواهید در دوره دکتری داشته باشید را مشاوره بگیرید و معین کنید و بیان بفرمائید.
یکسری سؤالات عمومی نیز ممکن است از شما پرسیده شود، اینکه آیا شما منبع مالی دارید تا بتوانید در دانشگاه آزاد ادامه تحصیل دهید؟ آیا شاغل هستید یا خیر؟ اگر بتوانید ثابت کنید که قرار است تمام وقت در خدمت تحصیل باشید نیز مورد مثبتی است. اینکه اولویت‌های خود را در انتخاب دانشگاه مورد نظر بیان کنید و بگوئید که چه تحقیقاتی در این زمینه کرده‌اید.
در جلسه مصاحبه دکتری اعتماد به نفس داشته باشید، اکثر دانشجویان استرس دارند لذا سعی کنید این استرس را مدیریت کنید. برای تمرین این مورد می‌توانید در منزل جلسه مصاحبه را شبیه‌سازی کنید.
در کل با تقویت رزومه و کنترل دقیق زمان می‌توانید در جلسه مصاحبه موفق شوید و این جلسه هم یکبار اتفاق می‌افتد. ما نیز در کنار شما برای ارائه مشاوره‌های دقیق‌تر و تخصصی‌تر هستیم. موفق و پیروز باشید.