بانکداری اسلامی، یکی دیگر از شاخه‌های مشترک بین علوم اقتصادی و علوم بانکی است. در ایران و کشورهای اسلامی، سیستم مبادلات بانکی بر پایه تعلیمات و مبانی اسلامی است و اصطلاحا به آن سیستم بانکی بدون ربا گفته می‌شود. بانکداری اسلامی که از آن با نام "بانکداری بر مبنای سود و زیاد" یا PLS هم یاد می‌شود بطور خلاصه به سیستمی اطلاق می‌شود که قرض دهنده هیچ سود و بهره‌ای از قرض گیرنده در قبال وامی که به وی می‌دهد طلب نمی‌کند.
در واقع سپرده‌گذار مبلغی پول بعنوان سپرده در بانک می‌گذارد و با بانک قراردادی می‌نویسد تا آن میزان پول در چه زمینه و صنعت و با چه درجه‌ای از ریسک، سرمایه‌گذاری شود و با بانک در سود و یا زیان احتمالی آن مقدار پول، شریک می‌شود. بنابراین بانک هر میزان سود و یا زیان در سرمایه‌گذاری مورد نظر دید، با مشتری متناسب با مقدار سپرده، تقسیم می‌کند و این وسط فقط حق‌العمل‌کاری و دستمزدی بابت خدمات سرمایه‌گذاری کسر می‌کند.
هرچند که این سیستم با عنوان بانکداری اسلامی مشهور است ولی کمتر دیده شده است که در کشورهای اسلامی اجرا شود و برعکس، سیستم بانکداری بر مبنای بهره و سود و آن هم با درصدهای بسیار بالا در بانک‌های کشور حکم‌فرماست. برعکس کشورهای پیشرفته از این سیستم بانکداری بر مبنای سود و زیاد، استقبال زیادی کرده و در پی اجرای آن هستند.
تامین مالی، یکی از مهم‌ترین وظایف بانکهاست که در بانکداری ربوی یا سنتی، اوراق قرضه معمول‌ترین اوراق برای تامین مالی است که به دلیل ربوی بودن ان و وجود نرخ بهره از پیش معین، در اسلام حرام است و اسلام بجای آن، اوراق بهادار اسلامی یا صکوک را در فقه اسلامی معرفی کرده است که بسیار کاراتر و دقیق‌تر از مشابه سنتی خود هستند. انواع صکوک هم عباتند از : اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق استصناع، مضاربه، اوراق منفعت، صکوک سلم، اوراق مزارعه، اوراق جعاله، اوراق مساقات، اوراق رهنی، اوراق مشتقه. ملاحظه می شود در اسلام و بانکداری اسلامی، برای هر سلیقه و مورد، یک نوع اوراق خاص و متنوع تعریف شده است.
|
Full Journal Title |
|
Journal of Islamic Banking and Finance (JIBF) |
|
International Journal of Islamic Banking and Finance Research |
|
ISRA International Journal of Islamic Finance | Emerald Insight |
|
Journal of Islamic Banking |
|
نام مجله |
وابسته به |
|
نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامی |
انجمن علمی اقتصاد اسلامی ایران |
|
مطالعات مالی و بانکداری اسلامی |
موسسه عالی آموزش بانکداری ایران |
|
تحقیقات مالی اسلامی |
دانشگاه امام صادق |