خدمات پژوهشی و تحصیلی ویژه دانشجویان دانشگاه آزاد

مقالات چاپ‌شده در مجلات علمی وزارتین (علمی پژوهشی سابق) با گرید ب به بالا (ب، الف، الف+، بین‌المللی) هر کدام ۲.۵ امتیاز دارند. گرید ج، ۲ امتیاز و گرید د، ۱.۵ امتیاز محسوب می‌شود.

دانشگاه آزاد مجلات خود را در دهک‌های ۱ تا ۱۰۰ دسته‌بندی کرده است: دهک ۹۱-۱۰۰ (A+) با ۲.۵ امتیاز، دهک ۸۱-۹۰ (A) با ۲ امتیاز، دهک ۷۱-۸۰ (B) با ۱.۵ امتیاز، دهک ۴۰-۷۰ با ۱ امتیاز و کمتر از ۴۰ (C) با ۰.۵ امتیاز. همچنین مجلات دانشگاه آزاد با ایندکس ISI Listed (بدون IF) هم ۲.۵ امتیاز دارند. لیست سال ۱۴۰۴ از طریق لینک زیر قابل دانلود است: دانلود جدول.

نشریات ISC بر اساس چارک (Q) رتبه‌بندی می‌شوند: Q1 معادل ۲ امتیاز، Q2 و Q3 معادل ۱ امتیاز و Q4 معادل ۰.۵ امتیاز. اطلاعات تکمیلی در سایت رسمی ISC: لینک.

مجلات ISI Listed (بدون IF) ۲ امتیاز دارند و اگر متعلق به دانشگاه آزاد باشند، ۲.۵ امتیاز محسوب می‌شوند. مجلات ISI JCR: Q1 معادل ۷.۵ (علوم انسانی) و ۷ (مهندسی/کشاورزی)، Q2 معادل ۶ و ۵، Q3 معادل ۴.۵ و ۳.۵، Q4 معادل ۳.۵ و ۲.۵ امتیاز. جزییات بیشتر در سایت کلاریویت: لینک.

SCOPUS SJR Q1: علوم انسانی و هنر ۴.۵ امتیاز، مهندسی و کشاورزی ۳.۵ امتیاز.
Q2: به ترتیب ۳.۵ و ۲.۵ امتیاز.
Q3: به ترتیب ۲.۵ و ۲ امتیاز.
Q4: به ترتیب ۱.۵ و ۱ امتیاز.
مرجع: Scopus و SJR.

دانشجویان ابتدا با ارائه اکسپت مقاله اول در مجله‌ای با حداقل ۲.۵ امتیاز، مجوز پیش‌دفاع می‌گیرند. سپس با ارائه اکسپت مقاله دوم (۲.۵ امتیازی) و چاپ حداقل یکی از آن‌ها، مجوز دفاع نهایی صادر می‌شود.

۱) ارائه نسخه کامل رساله به استاد راهنما، ۲) ارائه اکسپت یک مقاله علمی حداقل ۲.۵ امتیازی و ارسال فرم‌ها، ۳) برگزاری جلسه پیش‌دفاع با داوران، ۴) اعلام نتیجه (تأیید با اصلاح جزئی/کلی یا رد)، ۵) اعمال اصلاحات و تأیید استاد راهنما برای ورود به دفاع نهایی.

انتخاب موضوع رساله از برنامه علمی پایش آزاد، ارسال مقاله به کنفرانس مورد حمایت، پذیرش برای ارائه سخنرانی و چاپ در نشریه پشتیبان، ارائه در کنفرانس و در صورت کسب امتیاز، ورود به پیش‌دفاع متمرکز. پس از تأیید علمی، امکان دفاع نهایی فراهم می‌شود.

در پایش آزاد، ارزیابی بر مبنای ارائه مقاله در کنفرانس‌های تأیید شده است، اما در دفاع متمرکز تمرکز بر چاپ مقاله در نشریات علمی معتبر و دفاع حضوری در چارچوب دانشگاهی است.

پس از تکمیل رساله، تأیید استاد راهنما، گذراندن دروس و نمره زبان، دانشجو با داشتن مقاله علمی ۲.۵ امتیازی مجوز پیش‌دفاع می‌گیرد. سپس با پذیرش مقاله دوم و چاپ حداقل یکی از آن‌ها، مجاز به برگزاری دفاع نهایی می‌شود.

دستاوردهای پژوهشی شامل: چاپ مقالات مستخرج از رساله، ارائه مقاله در همایش‌های معتبر، ثبت اختراع، چاپ کتاب دانشگاهی، کرسی‌های تخصصی و ترویجی و تولید محصولات دانش‌بنیان. هرکدام امتیاز خاص خود را دارند.

دانشجویان باید از مقالات علمی خود حداقل ۵ امتیاز پژوهشی کسب کنند تا مجوز دفاع نهایی بگیرند.

تعداد مقالات معیار اصلی نیست؛ مجموع امتیاز پژوهشی ملاک است. دانشجو باید حداقل ۵ امتیاز پژوهشی داشته باشد.

امتیاز مقاله به ایندکس و گروه تحصیلی بستگی دارد. مثلاً برای علوم انسانی: ISI JCR Q2 معادل ۶ امتیاز، برای مهندسی ۷ امتیاز. مقالات Q3 و Q4 نیز متناسب با ایندکس و رشته امتیاز مشخص دارند.

امتیاز مقالات بر اساس دو عامل تعیین می‌شود: ۱) گروه و رشته تحصیلی، ۲) ایندکس و رتبه نشریه. جدول رسمی دستاوردهای پژوهشی دانشگاه آزاد جزئیات کامل را نشان می‌دهد.

علوم انسانی و هنر: چاپ در ISI الزامی نیست ولی امتیاز دارد (Q1: ۷.۵، Q2: ۶، Q3: ۴.۵، Q4: ۳.۵، ISI Listed: ۲، ISI دانشگاه آزاد بدون IF: ۲.۵).
مهندسی/علوم/کشاورزی: حداقل یک مقاله بین‌المللی الزامی است که می‌تواند ISI باشد (Q1: ۷، Q2: ۵، Q3: ۳.۵، Q4: ۲.۵، ISI Listed: ۲، ISI دانشگاه آزاد: ۲.۵).

علوم انسانی و هنر: الزامی برای اسکوپوس نیست، اما امتیاز دارد (Q1: ۴.۵، Q2: ۳.۵، Q3: ۲.۵، Q4: ۱.۵).
مهندسی/علوم/کشاورزی: حداقل یک مقاله بین‌المللی الزامی است که می‌تواند Scopus باشد (Q1: ۳.۵، Q2: ۲.۵، Q3: ۲، Q4: ۱).

همه گروه‌های تحصیلی می‌توانند از چاپ مقاله در پایگاه استنادی جهان اسلام ISC، امتیاز کسب کنند. برای علوم انسانی و هنر: ISC Q1 معادل ۲، Q2,Q3 معادل ۱، Q4 معادل ۰.۵. برای مهندسی، علوم و کشاورزی: Q2,Q3 معادل ۱ و Q4 معادل ۰.۵ امتیاز دارد.

این دو پایگاه‌های متفاوت استنادی هستند و امتیازهای متفاوتی دارند. در جدول دستاوردهای پژوهشی دانشگاه آزاد، امتیاز مقالات چاپ‌شده در مجلات علمی‌پژوهشی و ISC برای دفاع مشخص شده است.

در علوم انسانی و هنر؛ دانشجو با ۵ امتیاز پژوهشی مجوز دفاع می‌گیرد. نمره رساله از ۱۷ محاسبه می‌شود و برای گرفتن نمره کامل باید یک مقاله ۲ امتیازی دیگر هم اضافه شود.

حداقل ۵ امتیاز لازم است. گواهی پذیرش کافی نیست و باید لینک چاپ نهایی مقاله در سایت مجله ارائه شود.

همه نشریات مورد تایید وزارت علوم (علمی، ISC، ISI، Scopus) پذیرفته می‌شوند. امتیاز بر اساس گرید و چارک (Q) مجله متفاوت است. نشریات منتشرشده توسط دانشگاه آزاد نیز امتیاز مشخص دارند.

آخرین بخشنامه «پایش آزاد» اسفند ۱۴۰۳ ابلاغ شد. فرآیند بر مبنای ارائه مقاله در کنفرانس‌های معتبر و کسب امتیازات پژوهشی است. در ۱۴۰۴ همچنان دفاع به‌صورت متمرکز انجام می‌شود.

در شیوه پایش آزاد، دانشجو پس از کسب امتیازات لازم، به‌جای پیش‌دفاع و دفاع نهایی، فقط یک مرحله دفاع دارد.

پس از تکمیل رساله و تایید استاد راهنما، ارائه حداقل پذیرش یک مقاله ۲.۵ امتیازی لازم است. جلسه پیش‌دفاع با حضور استادان و داوران برگزار می‌شود.

حداقل ۵ امتیاز پژوهشی لازم است. اگر از دو مقاله ۲.۵ امتیازی تأمین شود، باید هر دو اکسپت شده باشند و یکی چاپ شده باشد. برای تسویه نهایی چاپ مقاله دوم هم ضروری است.

جلسه‌ای رسمی با حضور استاد راهنما و داوران است. علوم انسانی و هنر: ارائه یک مقاله ۲.۵ امتیازی داخلی. مهندسی، علوم پایه و کشاورزی: یک مقاله ۲.۵ امتیازی خارجی (ISI یا Scopus).

بر اساس کیفیت علمی، نوآوری و امتیاز مقالات ارزیابی می‌شوند. در پیش‌دفاع ۵ تا ۱۰ داور رساله را بررسی می‌کنند. در صورت عدم کفایت، دانشجو باید مجدد آماده شود.

مقاله در سامانه پژوهشیار بارگذاری و پس از تایید استاد راهنما و مدیر گروه، به معاونت پژوهشی ارسال می‌شود. بهتر است پیش از سابمیت مجله استعلام شود.

برای پیش‌دفاع و دفاع نهایی، امتیاز مجلات گرید ب و بالاتر ۲.۵ است. در همه رشته‌ها حداقل ۵ امتیاز لازم است.

نشریات علمی پژوهشی داخلی، ISC، ISI JCR، Scopus، و نشریات دانشگاه آزاد پذیرفته می‌شوند. امتیاز بر اساس رتبه و Q مجله محاسبه می‌شود.

دو شیوه: سنتی (مقاله‌محور با ۵ امتیاز پژوهشی) و پایش آزاد (مسئله‌محور با کنفرانس‌های تأییدشده). ارزیابی نهایی بر اساس امتیاز پژوهشی است.

در پایش آزاد، دانشجو باید موضوع رساله را از نظام موضوعات دانشگاه انتخاب کند. پیش‌دفاع بر اساس کنفرانس است و ترکیب داوری کنفرانس و هیئت پیش‌دفاع جایگزین مقالات موظفی قبلی شده است.

دانشجو باید بدهی‌های مالی را در سامانه آموزشیار edu.iau.ac.ir تسویه کند و پس از ارائه مستندات دفاع و مقالات، گواهی موقت پایان تحصیل دریافت می‌کند.

الزام ارائه مقاله پیش از پیش‌دفاع برداشته شده و دانشجو با داشتن مقاله در حال داوری و بارگذاری مستندات می‌تواند پیش‌دفاع را آنلاین یا متمرکز برگزار کند. تمام مراحل اداری پیش‌دفاع از طریق سامانه پژوهشیار انجام می‌شود.

دفاع به صورت تک‌مرحله‌ای برگزار می‌شود و پس از دریافت نمره قبولی، دانشجو بدون ارائه مجدد مقاله وارد مرحله تسویه و فارغ‌التحصیلی می‌گردد. مقاله در حال پذیرش با تأیید گروه کافی است و تمام مستندات صرفاً در سامانه پژوهشیار بارگذاری می‌شوند.

پیش‌دفاع معمولاً هر ماه یک یا دو نوبت برگزار می‌شود. مراحل:

• اخذ نمره زبان و تصویب نهایی پروپوزال در سامانه پژوهشیار
• آماده‌سازی فایل پایان‌نامه و اخذ نامه تایید استاد راهنما
• اخذ اکسپت مقاله با حداقل ۲.۵ امتیاز
• ثبت درخواست پیش‌دفاع متمرکز و بارگذاری مدارک
• تعیین زمان پیش‌دفاع از سوی سازمان مرکزی
• شرکت در جلسه پیش‌دفاع آنلاین با حضور داوران

دانشجو می‌تواند به‌جای ارائه مقاله، از مدل رساله‌محور استفاده کند:

• ثبت عنوان رساله در سامانه پایش
• تنظیم رساله مطابق اهداف پایش توسط استاد راهنما و واحد دانشگاهی
• ارزشیابی نهایی بر اساس خروجی کاربردی، گزارش مسئله‌محور، ثبت اختراع یا تأیید نهاد بهره‌بردار/همایش تخصصی

خروجی رساله باید دارای ارزش کاربردی یا حل مسئله‌محور باشد و از یکی از مسیرهای زیر تأیید شود:

• تأیید نهاد یا دستگاه بهره‌بردار
• ثبت اختراع معتبر
• تأیید شورای فناوری یا گروه تخصصی دانشگاه
• ارائه در همایش معتبر با تصویب شورای پژوهشی واحد

حدنصاب نمره در یکی از آزمون‌های معتبر مانند:

• EPT: حداقل ۵۰
• MSRT، TOLIMO، IELTS، TOEFL یا معادل آن‌ها

مجلات بر اساس دهک ۱ تا ۱۰۰ طبقه‌بندی می‌شوند:

• ۹۱–۱۰۰ (A+): ۲.۵ امتیاز
• ۸۱–۹۰ (A): ۲ امتیاز
• ۷۱–۸۰ (B): ۱.۵ امتیاز
• ۴۰–۷۰ (C): ۱ امتیاز
• کمتر از ۴۰: ۰.۵ امتیاز

مراحل:

• دریافت نمره زبان EPT یا معادل
• تصویب نهایی پروپوزال در پژوهشیار
• اخذ اکسپت مقاله ۲.۵ امتیازی
• ثبت درخواست پیش‌دفاع و بارگذاری مدارک
• تأیید مدارک توسط واحد و ارسال به سازمان مرکزی
• اعلام زمان جلسه و شرکت در پیش‌دفاع آنلاین
• ثبت نتیجه و صدور مجوز دفاع نهایی

در طرح پایش آزاد، مقاله با خروجی کاربردی/مسئله‌محور در کنفرانس معتبر می‌تواند جایگزین پیش‌دفاع یا مقاله علمی‌پژوهشی شود. شرایط:

• مقاله مرتبط با رساله
• کنفرانس دارای اعتبار علمی
• تأیید رسمی توسط شورای پژوهشی واحد الزامی

• ارائه مقاله مرتبط با رساله در کنفرانس معتبر
• دریافت گواهی ارائه و تأییدیه علمی رسمی از دبیرخانه
• ارسال به شورای پژوهشی واحد برای بررسی اعتبار
• تأییدیه علمی صادر شده جایگزین مقاله برای پیش‌دفاع محسوب می‌شود

الزام ارائه مقاله حذف شده و دانشجو تأییدیه علمی مقاله مستخرج از رساله را از کنفرانس معتبر ارائه می‌دهد. تطابق موضوع رساله با نظام موضوعات و کسب نمره زبان لازم است.

معیار پولی یا رایگان بودن مجله تاثیری در پذیرش ندارد. پذیرش باید در مجلات علمی پژوهشی وزارتین، دانشگاه آزاد، ISI، Scopus و ISC تاییدشده باشد و امتیاز آنها مشخص شده باشد.

پیش‌دفاع:

• پذیرش مقاله یا چاپ مقاله
• ثبت پروپوزال و مستندات در پژوهشیار
• دریافت فرم صورت‌جلسه پیش‌دفاع
• تهیه نسخه‌های پروپوزال نهایی با امضای راهنما و مشاور
• رزرو جلسه (حضوری یا آنلاین)
• برگزاری جلسه پیش‌دفاع و دریافت بازخورد

• حداقل ۱ سال پس از پروپوزال و قبولی در پیش‌دفاع
• تکمیل فرم اعلام آمادگی دفاع
• دریافت ابلاغیه داور و تحویل پایان‌نامه نسخه داوری‌شده
• برگزاری جلسه دفاع
• اصلاحات پس از دفاع و تحویل نسخه نهایی + مستندات

شیوه پیش‌دفاع متمرکز ادامه دارد. دانشجو با ارائه اکسپت یک مقاله ۲.۵ امتیازی مجوز پیش‌دفاع را می‌گیرد و با ارائه اکسپت دو مقاله ۲.۵ امتیازی و چاپ حداقل یکی، مجوز دفاع نهایی اخذ می‌شود. دانشگاه‌های دولتی معمولاً با ارائه یک مقاله علمی پژوهشی یا ISI، مستقیم به دفاع می‌روند.

حداقل نمرات قابل قبول آزمون‌های مورد تأیید دانشگاه آزاد:

• EPT: حداقل ۵۰
• IELTS: حداقل ۵.۵
• TOEFL iBT: حداقل ۶۰
• MSRT: حداقل ۵۰
• TOLIMO: حداقل ۴۸۰
• MHLE: حداقل ۵۰

مسیر ۱ – شیوه مرسوم با دو مقاله: دانشجو موظف به استخراج دو مقاله علمی از رساله و چاپ یا پذیرش آن‌ها در نشریات معتبر است. انتخاب موضوع از نظام پایش الزامی نیست اما امتیاز مثبت دارد. پس از پیش‌دفاع می‌تواند برای دفاع نهایی اقدام کند.
مسیر ۲ – شیوه مسئله‌محور با نظام پایش آزاد:

• شرکت در پیش‌دفاع متمرکز
• پذیرش اولیه مقاله در نشریه یا کنفرانس وابسته به نظام پایش
• ارائه شفاهی مقاله در کنفرانس
• اخذ نمره قبولی در ارزیابی داوران پیش‌دفاع

پذیرش مقاله معتبر است اگر:

• مقاله در مجله با حداقل ۲.۵ امتیاز پژوهشی باشد
• امکان مشاهده و دانلود پذیرش با یوزر و پسورد در سایت مجله باشد
• نامه پذیرش با سربرگ، مهر و امضا مجله شامل تاریخ و شماره دقیق چاپ ارائه شود

مراحل:

• تکمیل فایل رساله پیشنهادی نهایی
• ارائه مقالات موظفی (حداقل پذیرش مقاله ۲.۵ امتیازی)
• تکمیل فرم‌های دانشگاهی: فرم پیش‌دفاع، مشخصات داوران، خلاصه رساله
• گواهی همانندجویی ایرانداک (<20٪)
• ارائه مدارک به شورای علمی واحد تحصیلات تکمیلی
• بررسی در شورای علمی گروه/دانشکده
• ثبت و ارسال در سامانه پژوهشیار

• نگارش کامل رساله
• استخراج و ارسال اکسپت مقاله علمی پژوهشی مستخرج از رساله
• گزارش همانندجویی ایرانداک (<20٪)
• ارائه مدرک زبان معتبر
• تکمیل فرم‌ها و بارگذاری مدارک در سامانه پژوهشیار
• اخذ تأیید استاد راهنما و شورای گروه/دانشکده
• ثبت نهایی درخواست و دریافت زمان جلسه پیش‌دفاع

• پاس کردن واحدهای آموزشی و تأیید نمرات
• تأیید پیش‌دفاع و اصلاحات رساله
• ثبت دو مقاله (اکسپت دو مقاله و چاپ حداقل یک مقاله) مستخرج از رساله (حداقل ۵ امتیاز)
• بارگذاری فایل نهایی رساله و فرم‌های داوران در پژوهشیار
• تأیید نهایی گروه و امور پژوهشی واحد
• دریافت مجوز دفاع و تعیین تاریخ جلسه دفاع نهایی

حداقل یک سال پس از تصویب نهایی پروپوزال لازم است تا امکان برگزاری جلسه دفاع فراهم شود.

شیوه سنتی:

• همایش ملی پوستر: ۰.۲۵ امتیاز
• همایش ملی سخنرانی: ۰.۵ امتیاز
• همایش بین‌المللی پوستر: ۰.۷۵ امتیاز
• همایش بین‌المللی سخنرانی: ۱ امتیاز

• انتخاب عنوان رساله از نظام موضوعات مسئله‌محور
• پذیرش اولیه مقاله در کنفرانس‌های معتبر تحت حمایت برنامه علمی انتخابی
• پذیرش نهایی و چاپ مقاله در نشریه معتبر پشتیبان کنفرانس
• این مسیر می‌تواند جایگزین بخشی از الزامات مقاله برای دفاع شود و معادل دو مقاله در نظر گرفته شود