معرفی رشته علوم جغرافیایی گرایش برنامه‌ریزی آمایش سرزمین

در مقاله زیر مجموعه‌ای از کلمات کلیدی گرایش برنامه‌ریزی آمایش سرزمین را مطرح کرده‌ایم برای مشاهده و اطلاعات بیشتر مقاله زیر را مطالعه کنید.

معرفی رشته علوم جغرافیایی گرایش برنامه‌ریزی آمایش سرزمین

آمایش به معنای آراستن، آمیختن، بهینه کردن، مرتب کردن است و برنامه‌‌ریزی آمایش سرزمین، یه دلیل اهمیت بالایی که دارد، یکی از گرایش های اصلی علوم جغرافیا در مقطع کارشناسی ارشد است.

آمایش سرزمین، ارزیابی و چیدمان بهینه پارامترهای مختلف :

طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، جمعتی و… جهت کمک به افراد جامعه در انتخاب گزینه‌هایی مناسب برای افزایش و پایداری توان سرزمینی در جهت برآورد نیازهای جامعه است.

به عبارتی دیگر، آمایش سرزمین به پخش متقارن و متوازن جغرافیای فعالیت‌های اقتصادی-اجتماعی در پهنه سرزمین نسبت به زیرساخت‌ها و منابع طبیعی و منابع انسانی اطلاق می‌شود. حال، به برنامه‌ریزی و تلاش مدیریتی برای اجرا و توزیع منابع بر اساس مولفه های جمعیت و اقتصاد، برنامه‌ریزی آمایش سرزمین گفته می‌شود. بهینه‌ترین و پایدارترین چیدمانی که به سه عامل مهم : جمعیت، سرمایه و منابع طبیعی و محیطی یک ناحیه یا سرزمین ختم شود، برنامه آمایش سرزمین نامیده می‌شود.

در واقع برنامه آمایش سرزمین ، سندی است که با توجه به اکوسیستم داخلی و خارجی زمین و بر اساس میزان اثر و اثر گذاری پارامترهای زیاد، برای بهتر شدن زندگی و ارتباط بهتر و بیشتر با طبیعت تنظیم می‌گردد. پارامترهای تاثیرگذار، زمین شناختی، آب و هوایی و قابلیت های اقلیمی هستند که اعمال آن‌ها در برنامه‌ها می تواند در میزان ارتباط مثبت جمعیت های انسانی با محیط بمنظور برآورده کردن نیازهای اولیه و اساسی مثل : آب، هوا، غذا و نیازهای امنیتی و تاب آوری انسان در مقابل حوادث طبیعی موثر باشد. در ایران، در سال ۱۳۵۳ دفتر آمایش سرزمین توسط سازمان برنامه و بودجه تأسیس شد.

‌ به عبارت دیگر رشته برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، به مطالعه عوامل مختلف که در فرآیند آمایش سرزمین نقش دارند، می‌پردازد. این عوامل عبارتند از :

عوامل سیاسی

عوامل اقتصادی

عوامل فرهنگی

عوامل جمعیتی

مهاجرتی و فضا

محیط روستایی

محیط شهری

زیر بنا

عامل جامعه

شیوه های برنامه ریزی و عامل تکنولوژی

رشته برنامه‌ریزی آمایش سرزمین را می‌توان ترکیب و تلفیقی از رشته‌های جغرافیا، مهندسی شهری، طراحی و برنامه‌ریزی شهری و مهندسی عمران دانست.

فارغ التحصیلان رشته برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، در مراکز طراحی شهرداری یا شرکت‌های خصوصی برای بهینه سازی توزیع جمعیت بر اساس منابع موجود مشغول به کار می‌شوند تا تلاش آن‌ها در نهایت به بهینه سازی سرمایه انسانی بیانجامد.

برخی از حوزه‌های اصلی رشته برنامه‌ریزی آمایش سرزمین عبارتند از :

اصول حمل و نقل، توسعه شهری و محلی، تحلیل مالی، بودجه ژئوپولیتیک شهری، شهرسازی تطبیقی، آمار و کامپیوتر، کلان شهر و شهرسازی، حقوق شهرسازی و آمایش، حقوق اداری، شبکه‌های شهری، تحلیل جمعیت، آمایش روستایی، توسعه ساخت و ساز

در جدول زیر مشخصات برخی از مجلات معتبر جهانی (isi jcr) در رشته جغرافیا گرایش برنامه‌ریزی آمایش سرزمین آورده شده است:

Full Journal Title	Total Cites	Journal Impact Factor	Eigenfactor Score
JOURNAL OF ARCHITECTURAL AND PLANNING RESEARCH	411	0.250	0.000190
LANDSCAPE AND URBAN PLANNING	16,054	5.144	0.014880
Journal of Environmental Policy & Planning	1,320	4.195	0.001950
Environment and Planning B-Urban Analytics and City Science	3,679	2.825	0.002170
ENVIRONMENT AND PLANNING D-SOCIETY & SPACE	3,885	2.730	0.004830
Environment and Planning A-Economy and Space	9,985	2.459	0.010380

همچنین در جدول زیر مشخصات تعدادی از مشهورترین مجلات فارسی و داخلی رشته جغرافیا برنامه‌ریزی آمایش سرزمین ارائه شده است:

نام مجله	وابسته به
آمایش جغرافیایی فضا	دانشگاه گلستان
آمایش سرزمین	پردیس قم دانشگاه تهران
آمایش محیط	دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
برنامه ریزی فضایی	دانشگاه اصفهان
برنامه ریزی و آمایش فضا	دانشگاه تربیت مدرس
جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای	دانشگاه سیستان و بلوچستان